Եգիպտականք

ԱՐՄԵՆԱԿ ԵՂԻԱՅԵԱՆ

Խմբագրութեան կողմէ. Նկատի ունենալով, որ այս գրութիւնը աւելի լաւ կ՚ընկալուի իր պատկերազարդումներով, ընթերցողին կը թելադրենք զայն կարդալ թերթի տպագրեալ օրինակէն։

Սիրելի՛ բարեկամներ,
Այսօր կը սկսիմ նոր բնաբան մը՝ եգիպտագիտութիւնը:
Որ շատ կը խօսի իմ սրտիս եւ որուն վրայ տարիներ աշխատած եմ՝ առանց մեծ արդիւնքի, որովհետեւ տարիքս չէր ներեր լրիւ ընկալելու նման նիւթ մը, որ շատ երիտասրդ՝ հազիւ 18-20 տարեկանի ուղեղ եւ յիշողութիւն կը պահանջէ: Իմս եղաւ ուշացած սէր մը, ըստ այսմ ալ՝ սորվածներուս 95%-ը մոռցած եմ:
Այդ բոլորէն մնացած են թանկագին պատառիկներ, որ կը բաժնեմ բոլորիդ հետ:

Եգիպտագիտութիւնը շատ ընդարձակ մարզ մըն է, որ կ՚ընդգրկէ՝ Continue reading “Եգիպտականք”

ԴՈԿՏ. ԱԲԷԼ ՔՀՆ. ՄԱՆՈՒԿԵԱՆԻ «ՀԱՅ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՍԱՐԿԱՒԱԳՈՒՀԻՆԵՐԸ» ԳԻՐՔԸ

ԴՈԿՏ. ԹԱՄԱՐԱ ՄԻՆԱՍԵԱՆ

Երեւանի Մեսրոպ Մաշտոցի անուան մատենադարանի աւագ գիտաշխատող

Մեծապէս գնահատելի պէտք է համարել աստուածաբանութեան եւ փիլիսոփայութեան դոկտ. Աբէլ քհն. Մանուկեանի «Հայ եկեղեցու սարկաւագուհիները» գրքի հրապարակումը: Այն Հայ եկեղեցու սարկաւագուհիների ձեռնադրութեան վերաբերեալ արժէքաւոր եւ ամփոփ աշխատանք է եւ լրացնում է մեր եկեղեցու պատմութեան մէջ Continue reading “ԴՈԿՏ. ԱԲԷԼ ՔՀՆ. ՄԱՆՈՒԿԵԱՆԻ «ՀԱՅ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՍԱՐԿԱՒԱԳՈՒՀԻՆԵՐԸ» ԳԻՐՔԸ”

ԿԱՅԱՑԱՒ «ԱՐՑԱԽԻ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹԻՒՆԸ» ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎԸ

ԴՐ. ԱՆԱՀԻՏ ԱՒԱԳԵԱՆ

Մաշտոցեան մատենադարան, աւագ գիտաշխատող / Այխշթեթի համալսարանի պոստդոկտորանտ

Յուլիսի 15-19-ը ընթացաւ «Արցախի մշակութային ժառանգութիւնը» միջազգային գիտաժողովը։ Այն տեղի ունեցաւ երկու տարբեր վայրերում՝ Երեւանում (ԵՊՀ Աստուածաբանութեան ֆակուլտետ) եւ Վայոց ձորում (գ. Հերմոն, Լուսիտուր հիւրանոց-հանգստի գօտի)՝ այսպիսով ներառելով նաեւ Երեւանից դուրս գտնուող համայնքը եւ նպաստելով մարզային ներգրաւուածութեանը գիտական միջոցառմանը։ Continue reading “ԿԱՅԱՑԱՒ «ԱՐՑԱԽԻ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹԻՒՆԸ» ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎԸ”

ՀԱՅԻ ՃԱԿԱՏԱԳԻՐԸ ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏԻ ԹԱՏՐՈՆԻ ԲԵՄՈՒՄ

ՎՈՎԱ ԱՐԶՈՒՄԱՆԵԱՆ

Այն, ինչ քոնն է, պէտք է պահես, երբեք չզիջես ու չթողնես քայքայուի: Թատրոնն այսօրինակ վերամարմնաւորուած մեծ տարածքի տէր է՝ մարդու ներսի ու դրսի հետ մշտապէս կապի մէջ: Այն հոգու անսահման ճանապարհ է բացում՝ մշտապէս ուղենշելով երեւոյթների կարեւորութիւնը, որը յաճախ մարդու կողմից այս կամ այն կերպ հետին պլան է մղւում: Իսկ ովքե՞ր են նրան լսում: Քչերը, որովհետեւ թատրոնը նաեւ հայելի է, մարդը նրա միջով շատ անգամ իրեն է տեսնում՝ ամաչելու Continue reading “ՀԱՅԻ ՃԱԿԱՏԱԳԻՐԸ ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏԻ ԹԱՏՐՈՆԻ ԲԵՄՈՒՄ”

Խաշմանը՝ արժանաւոր կերպար մը եւս

ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ

Բախտաւոր պէտք է զգանք, որ հայրենի մտաւորական մը ստանձնած է մոռացութենէ փրկել մեր ազգի երախտաւոր կարգ մը դէմքերը, որոնք համայնավար բռնապետութեան այդ ամբողջ տասնամեակներուն անտեսուած ու անգոսնուած էին իրենց ազգային-գաղափարական հակումներուն կամ այլ պատճառներով։
Ահա անգամ մը եւս այդ վեհ նպատակին կը ծառայէ «Յակոբ Խաշմանեան ՄՈՌԱՑՈՒԱԾ ԷՋԵՐ նամակներ» 544 էջ բովանդակող Continue reading “Խաշմանը՝ արժանաւոր կերպար մը եւս”

ԱՍՈՅԹՆԵՐԸ՝ ՀԱՅ ԼԵԶՈՒԻՆ ԶԱՐԴԵՐԸ

Բժ. ՕՀԱՆ ԹԱՊԱՔԵԱՆ

Հինէն ի վեր իր նախնական ամենապարզ ձեւին մէջ լեզուն հանդիսացած է մարդու արտայայտութեան ամենէն տարրական միջոցը. որոշ դաստիարակութեան տէր մարդիկ, ինչպէս մտաւորականներ ու արուեստագէտներ, հետամուտ եղած են ստեղծելու արտայայտութեան ճկուն ու նուրբ այլ միջոցներ, լեզուն հասցնելով գեղարուեստական բարձրութեան մակարդակի մը, մինչ հասարակ ժողովուրդը, իր սեփական իւրայատուկ միջոցները, զանոնք պատշաճեցնելով իր մտային տարողութեան սահմաններուն, ստեղծած է պատկերալից խօսքեր որոնք ճանչցուած են ասացուածք կամ ասոյթ անունով։ Continue reading “ԱՍՈՅԹՆԵՐԸ՝ ՀԱՅ ԼԵԶՈՒԻՆ ԶԱՐԴԵՐԸ”

Մեր ՅՈՒԼԻՍ 2022-ի թիւը

Սիրելի ընթերցող,

«Հորիզոն գրական»ի յուլիս 2022-ի թիւի նիւթերը կը գտնես այս կայքէջին վրայ, իսկ տպագրեալ թիւի ելեկտրոնային տարբերակը կրնաս ունենալ հետեւելով այս կապին։

Բարի ընթերցում։

ԲԱԼԱԲԵԿ

ՎՐԷԺ ԻՍՐԱՅԵԼԵԱՆ

ՀՀ հեռուստաընկերութիւնները, խօսքները մէկ արած, մէկը միւսից առաջ ընկնելով, քաղաքական, լրատուական կարեւորագոյն ծրագրերը շրջանցելով, «ֆուտբոլային դիւանագիտութեան» ուղն ու ծուծը բացայայտելու մոլուցքը յետաձգելով, Բարաք Օբամայի յաղթարշաւը ամերիկացիների խղճին թողնելով, օրուայ բոլոր ժամերին, յայտնի եւ անյայտ բոլոր լեզուներով հնչեցրին մի ծանուցում, որը ՀՀ ազգաբնակչութեանը պոկեց իր առօրեայ հոգսերից, գազի ու լոյսի թանկացման անհրաժեշտութիւնը գիտակցելու տառապագին տուայտանքներից եւ տարակուսանքի պատին դէմ տուեց. ո՞վ է Բալաբեկը:
Յայտարարութեան տեքստի տողատակերը հասկանալու բնական ցանկութիւնը ունկնդիրներին մղեց գործի դնել տեղեկատուական Continue reading “ԲԱԼԱԲԵԿ”

ԵՍ ԴԱՄԱՍԿՈՍ Կ՚ԵՐԹԱՄ

ՅԱԿՈԲ ՉՈԼԱՔԵԱՆ

Արտագնայ աշխատանքի մեկնած հայրերուն

Օրերը կ՚անցնէին, բայց հօրս կարօտը չէր հատներ: Առտուն կ՚արթննայինք պապային պէս՝ կանուխ, մամային կ՚օգնէինք պապային թելադրածին պէս, շունին, հաւուն, հորթին, ուլին կը գուրգարայինք պապային ոճով։ Առտուընէ մինչեւ իրիկուն պապան մեզի հետ էր ու մեզի հետ չէր. բայց մութը որ կոխէր՝ պապային կարօտը կ՚ահագնանար;
Դռան ետեւ դրուած կը մնար պապային մոյկը՝ հողագործի կաշիէ ճտաւոր կօշիկը, որ արտ ու հող կը բուրէր։
Պապան ե՞րբ պիտի գայ։
Չէ՞ որ շուտով պիտի դառնար։
Պապան ոչ միայն չէր վերադառնար, այլ ուրիշներն ալ կը տանէր իր Continue reading “ԵՍ ԴԱՄԱՍԿՈՍ Կ՚ԵՐԹԱՄ”

Քանդակագործութիւնը եւ հայ կին արուեստագէտները (Բ.)

ԼՈՒՍԻՆ ՓԱԼԱՆՃԵԱՆ ԺԱՄԿՈՉԵԱՆ

Խմբագրութեան կողմէ. Նկատի ունենալով, որ այս գրութիւնը աւելի լաւ կ՚ընկալուի իր պատկերզարդումներով, ընթերցողին կը թելադրենք զայն կարդալ թերթի տպագրեալ օրինակէն։

ԱՅԾԵՄՆԻԿ ՈՒՐԱՐՏՈՒ
(1899-1974)

Այծեմնիկ Ուրարտու, բուն անունով Այծեմնիկ Տէր-Խաչատրեան, կը հանդիսանայ մեր պատմութեան առաջին կին քանդակագործը: Ան ծաւալուն գործունէութիւն ցուցաբերած է իր կեանքի ընթացքին: Եղած է Հայաստանի նկարիչներու հիմնադրամի ղեկավար, Նկարիչներու Continue reading “Քանդակագործութիւնը եւ հայ կին արուեստագէտները (Բ.)”