Հորիզոն շաբաթաթերթի գրական յաւելուածը
Բանաստեղծութիւններ կան, ուր փրփրուն գետեր կը հոսին, ուր հովեր կը խօսին, աստղեր վար կը թափին, քամին՝ հարցում-պատասխան իրար անցուցած գլուխը կ՚առնէ կ՚երթայ, տրտմայած հառաչներ կան եւ ցնծագին ծնծղայ, օրհնութիւն ու անէծք, պատիւ կամ պատիժ տնօրինողներ, փառք ու պարծանք պանծացնողներ։ Հեղուկը, շոգին, կարծրն ու փափուկը, հեքիաթայինը, ողբերգականը, կը յայտնուին Continue reading “ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆԻ «ԱՌԱՁԳԱԿԱՆ»Ը — ՅՂԱՑՔ, ԿԱՌՈՒՑՈՒԱԾՔ ԵՒ ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՍԼԱՑՔՆԵՐ”
«…Միշտ մրջիւնները խորհած եմ։ Դպրոցէն կը սկսին աւրել տղաքը։ Մրջիւնը իբրեւ տիպար օրինակ ցոյց կու տան։ Մարդը մրջիւնի վերածել կը ջանան։ Կը յաջողին ալ։ Բոլոր հակակրելի, տգեղ բաները մարդոց պաշտել տալու, հիացումի առարկայ դարձնելու մէջ վարպետ ենք իրաւ։ Ես կ՚ատեմ մրջիւնը։ Կեանքիս մէջ ես ո՛չ ուզեցի, ո[՛]չ ալ կրցայ մրջիւն ըլլալ։ Դատէ, կրէ, ամբարէ ձմեռը կեր, նորէն դատէ, կրէ, ամբարէ։ Ամբողջ կեանք մը։ Ետքը՝ մեռիր։ Բուրգեր շինէ։ Քաղաքներ, շէնքեր, գործարաններ, մեքենաներ, ճարտարարուեստ, քաղաքակրթութիւն։ Այս բոլորին ծառայէ։ Ամբողջ կեանք մը։ Ետքը մեռիր։ Որո՞ւ համար։ Ինչու համար։ Ինչո՞ւ համար։
Ո՞վ կը վայելէ։ Չորս հոգի։ Այսինքն ո՛չ ոք։ Գործը գործին համար։ Քաղաքակրթութիւնը քաղաքակրթութեան համար։ Բոլորս այս խաղին մէջն ենք։ Խաղին կանոնն ալ գրած ենք» — (Տրդատ հօրեղբօր արտայայտութիւններէն, էջ 129)։
«Մրջիւններու վերջալոյսը» վէպը իբրեւ թերթօն առաջին անգամ Continue reading “Մրջիւններու վերջալոյսը — Հեղինակ՝ Զաւէն Պիպեռեան”
Հերմինէ Աւագեան, «Կապոյտ տանիքներ», Արմաւ հրատ., Երեւան, 2024, 82 էջ։
Բանասիրական գիտութիւնների թեկնածու
Հերմինէ Աւագեանի «Կապոյտ տանիքներ» բանաստեղծութիւնների ժողովածուն ապաշխարութեան աղօթք է. նիւթապաշտութեան, համատարած գորշութեան եւ ազգային արժէքների ոտնահարման արդի ժամանակներում թանձր խաւարը ճեղքող, ջերմացնող ու ապրեցնող լոյսի շող։ «Խաղաղութիւնը» երազանք մնաց անհայր եւ Continue reading “ԳՐԱՌՈՒՄՆԵՐ ԴՐԱԽՏԻ ԴԱՐՊԱՍԻՆ”
2023-ին, Պէյրութի Համազգայինի Վահէ Սէթեան հրատարակչատան կողմէ հրատարակուեցաւ Դոկտ. Հրայր Ճէպէճեանի «Հայկական ազգագրական պատկերներ՝ տեսիլք, կամք եւ յոյս» գիրքը, որ հեղինակին հրատարակած չորրորդ հատորն է: Գիրքը խմբագրած եւ համադրած է ընկերալեզուաբանութեան դոկտ. Արտա Ճէպէճեան, մեկենասութեամբ Աւստրալիոյ Սիտնի քաղաքէն տոքթ. եւ տիկ. Յարութիւն եւ Մարօ Ճէպէճեաններու, գիրքը ձօնուած է հեղինակին Continue reading “Դոկտ. Հրայր Ճէպէճեանի «Հայկական ազգագրական պատկերներ՝ տեսիլք, կամք եւ յոյս» գիրքը”
2024-ի աշնան Մոնթրէալի մէջ լոյս տեսաւ «Հորիզոն»ի երիտասարդ աշխատակից Աստղիկ Աբրահամեանի երկրորդ հատորը՝ «Le chemin le plus sombre» («Ամենամթին ճանապարհը») խորագրով։ 1989-1994-ի Արցախի ազատագրական պայքարին նուիրուած «Les montagnes noires» (հրատ. Poètes de brousse, 2021) ծաւալուն վէպէն, եւ զայն գրելու մասին իր յօդուածին (Astrid Aprahamian, «Les romans font peut-être mieux les choses: retour sur l’écriture des Montagnes Continue reading “Հայ Դատին նպաստող ֆրանսերէն հրատարակութիւն մը՝ Աստղիկ Աբրահամեանի բացառիկ ինքնակենսագրական պատումը”
Ինքնատիպ ձեռագիր ունի հեղինակը, ինչն առանձնապէս ակնյայտ է արձակ խօսքում. նա մաքուր զգացմունքը դարձրել է զգայուն եւ հոգեխտիղ տող՝ սկսած արձակ բանաստեղծութիւնից մինչեւ մտորումներ եւ հրապարակախօսութիւն։ «Հոգեւոր կապն ամենազօրաւորն է, դրա համար է, որ, երբ այն խախտւում է, հոգիդ Continue reading “«ԽԱՒԱՐԸ ԼՈՒՍԱՒՈՐԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ՆԱԽ ԻՆՔԴ ՊԻՏԻ ՎԱՌՈՒԵՍ…»”
Երբ չի մնում ելք ու ճար,
Խենթերն են գտնում հնար:
Պ. Սեւակ
Արա Նախշքարեանի «Թղթէ երկինք» ժողովածուն հոգեւոր արժէքներով ապրող, հայրենասիրութիւնը՝ որպէս սրբազան դրօշ ծածանող, ազնւութիւն սերմանող անխոնջ մշակի մշտադալար պարտէզ է։
«Վրէժի կտակարան» հայրենասիրական երգերի շարքը հայի հոգու, Continue reading “Արա Նախշքարեանի «Թղթէ երկինք» հատորը”
Ահա իրարմէ ամբողջովին տարբեր երեք գիրքեր, որոնք որոշ ատենէ մը ի վեր սեղանիս վրայ կարգի կը սպասէին… Անգամ մը եւս ըսեմ, որ կը գրեմ անոնց առկայութիւնը նշելու եւ ցոյց տալու համար, թէ թափուր չէ գրական-հրատարակչական հրապարակը։ Continue reading “Եղիշէ Չարենց, Ռուբէն Տէր Մինասեան, Արմէն Քեշիշեան”
«Բարեբախտաբար, անգամ այլութեան մէջ … մենք այլ չենք դառնայ», — մտածեցի Արտաշէս Շահբազեանի «Ես կը գնամ» ժողովածուն (Երեւան, 2018) կարդալուց յետոյ։ Քիչ անց ծնուեց երկմտանքը՝ բարեբախտաբա՞ր … Երկար խորհելուց յետոյ երկրորդեցի, երրորդեցի՝ այո՛, որովհետեւ տեսակից փրկութիւն չկայ. պէտք չէ փնտռել։
Գրքի հերոսն ապրում է յաւերժութիւնից իրեն բաժին հասած դժուար Continue reading “ՄԵՆՔ ՈՒ ՄԵՐ ԿՌԻՒԸ … ՄԵՐ ԴԷՄ (Արտաշէս Շահբազեանի «Ես կը գնամ» ժողովածուի առիթով)”
Սկիզբը՝ նախորդ թիւով
Հոս տեղին է յիշել, որ Արամ Ա. Վեհափառի նախաձեռնութեամբ, Հայոց Ցեղասպանութեան 100-ամեակի առիթով, կարեւորագոյն իրագործումներէն մէկը եղաւ «Թռչնոց բոյն»-ի Հայոց Ցեղասպանութեան յուշարար եւ նուիրական թանգարանին հիմնադրութիւնը: Continue reading “Կարդալով Բժիշկ Կարպիս Հարպոյեանի «Խճանկարներ հայկական ցեղասպանութենէն» հատորը (Բ.)”