Սիրելի ընթերցող,«Հորիզոն գրական»ի դեկտեմբեր 2019-ի թիւի նիւթերը կը գտնես այս կայքէջին վրայ, իսկ տպագրեալ թիւի ելեկտրոնային տարբերակը կրնաս ունենալ հետեւելով այս կապին։
Բարի ընթերցում։
Երեք ամիս յետոյ
ՅՈՎՀԱՆՆԷՍ ԵՐԱՆԵԱՆ
Գիշերը մտադրուել էր հանգստեան կիրակին քնել մինչեւ կէսօր: Առաջին խանգարողն աղբի մեքենան էր, որի զնգզնգոցն արձագանքեց ուղեղում, գանգի պատերին զարկուելով ելք որոնեց, բայց չգտաւ ու մագնիսի պէս կպաւ արկի բեկորին: Շանթուած ցատկեց տեղից, փակեց պատուհանի բաց փեղկն ու թրմփալով կրկին անկողնու վրայ ընկաւ: Մեքենան վաղուց հեռացել էր, բայց ձայնն ականջների մէջ դեռ տժժում էր, ցաւն ասես դանակ էր, որ գլուխը փորձում էր երկու մասի կիսել: Հանեց շապիկն ու շատ պինդ ճակատին կապեց՝ ականջներն էլ թողնելով գործուածքի տակ: Յետոյ սկսեց մեդիտացիայի պէս մտքում կրկնել. «Կ՚անցնի, հիմա կամաց-կամաց կ՚անցնի, ու դու կը քնես, կը քնես, կը քնես…»: Continue reading “Երեք ամիս յետոյ”
Նամակի մը ոդիսականը
ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ
Երեկոյ էր, մեր գթասիրտ Հալէպ քաղաքի աշնանային անուշ երեկոներէն մէկը։ Ու ես յոգնած, եւ օրուան խոնջանքէն անձնատուր եղած, տուն կը դառնայի։ Հազիւ մեր թաղի ծայրամասին հասած էի, նկատեցի, որ մէկը «պարոն-պարոն» կը պոռար։ Continue reading “Նամակի մը ոդիսականը”
ԶՐՈՅՑ — «ՍՏԵՂԾԵԼ ԸՆԹԵՐՑՈՂԻ ԿԱՐԾԻՔ, ԸՆԹԵՐՑՈ՛Ղ ՍՏԵՂԾԵԼ»
Մեծի տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոս Արամ Ա. 2019-ն հռչակեց «Հայ մամուլի տարի»։ Զանազան առիթներ եղան, որ արտայայտուինք մեր մամուլի վիճակին մասին։ Փափաքեցայ տարին չաւարտած նաեւ այդ մասին զրուցել Իշխան Չիֆթճեանի հետ, որ հայ գիր ու գրականութիւն կը դասաւանդէ Համպուրկի համալսարանին մէջ (Գերմանիա) եւ, իր այլազան մտաւորական աշխատանքներուն կողքին, ահա երեքուկէս տարիէն աւելի է խմբագիրն ու վարիչն է Հայերէն blog գրական բեղուն կայքէջին (https://hayerenblog.wordpress.com)։ Զրոյցը տեղի ունեցաւ հեռուէ-հեռու, մի քանի փուլերով՝ օգտուելով հաղորդակցութեան առկայ դիւրութիւններէն։
ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ
Continue reading “ԶՐՈՅՑ — «ՍՏԵՂԾԵԼ ԸՆԹԵՐՑՈՂԻ ԿԱՐԾԻՔ, ԸՆԹԵՐՑՈ՛Ղ ՍՏԵՂԾԵԼ»”
ՅԻՇԱՏԱԿ
ԼՕԼԱ ԳՈՒՆՏԱՔՃԵԱՆ
Մօրս՝ Այտային
(1933-2019)
Կը տեսնեմ քեզ ամեն կիրակի
երբ քովս նստած
կը հարցնես ամուսնոյդ մասին
առանց նկատելու
առանց յիշելու թէ
արդէն տարիներէ ի վեր
զինք չես …։ Continue reading “ՅԻՇԱՏԱԿ”
Յակոբ Կարապենցի ստեղծագործութիւնը — 2
ՆԱՆԱՐ ՍԻՄՈՆԵԱՆ
Արցախի Գրիգոր Նարեկացի համալսարանի դասախօս
ԳԼՈՒԽ ԱՌԱՋԻՆ (Ա.)
ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾԱԿԱՆ ՈՐՈՆՈՒՄՆԵՐ. — ԱՇԽԱՐՀԱՅԵԱՑՔԻ ԵՒ ՄՏԱԾՈՂՈՒԹԵԱՆ ՁԵՒԱՒՈՐՈՒՄԸ, ԿԱՄ՝ ԳՐՈՂԻ ՅԱՅՏՆՈՒԹԵԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴԸ
Յակոբ Կարապենցի ստեղծագործութիւնը թերեւս կարելի է գնահատել էկզիստենցիալիստական (գոյապաշտական) մտածողութեան գեղարուեստական հարթութիւնում: Էկզիստենցիալիզմը(8) (գոյութեան փիլիսոփայութիւն) արդի բուրժուական փիլիսոփայութեան մէջ իռացիոնալիստական ուղղութիւն է, որն առաջ է եկել որպէս մի փորձ` ստեղծելու բուրժուական ինտելիգենցիայի շահերին համապատասխանող նոր աշխարհայեացք։ Առօրեայ կեանքում մարդը միշտ չէ, որ գիտակցում է իրեն որպէս էկզիստենցիա, դրա համար անհրաժեշտ է, որ նա գտնուի սահմանամերձ իրադրութեան մէջ, այսինքն՝ մահուան դէմ-յանդիման։ Continue reading “Յակոբ Կարապենցի ստեղծագործութիւնը — 2”
Ուղղագրական առեղծուած մը
ԱՐՄԵՆԱԿ ԵՂԻԱՅԵԱՆ
Եթէ ձեզմէ մէկը յանձն առնէ «Նոր հայկազեան»-ն ու «Արմատական»-ը մանրակրկիտ թերթատել, ապա պիտի նկատէ, որ մեր բառերուն եւ արմատներուն գանձարանը եղող այս զոյգ բառարաններուն մէջ չկայ որեւէ միաւոր, որուն մէջ յ տառէն առաջ ե կամ է գտնուի. այլ խօսքով՝ չունինք՝ ո՛չ եյ եւ ո՛չ էյ: Continue reading “Ուղղագրական առեղծուած մը”