Փետրուար 2020-ի թիւը

Սիրելի ընթերցող,«Հորիզոն գրական»ի փետրուար 2020-ի թիւի նիւթերը կը գտնես այս կայքէջին վրայ, իսկ տպագրեալ թիւի ելեկտրոնային տարբերակը կրնաս ունենալ հետեւելով այս կապին։

Բարի ընթերցում։

«ՈՐՊԷՍ ԵՒ ՄԵՔ…»

ՆՈՐԱ ՊԱՐՈՒԹՃԵԱՆ

Եկուր քիչ մը պարապ բաներ խօսինք միասին։ Հոգ մի ըներ, դատելիք չեմ քեզ։ Որպէսզի դուն ալ քու կարգիդ զիս չդատես։
Եկուր պարապ-սարապ խօսինք միասին։ Լեցուն եմ։ Պարապին մէջ պարպել կ՚ուզեմ ինքզինքս եւ դուն պիտի ըլլաս դատարկ անտակ տոպրակ մը, որ չի լեցուիր։ Չի լեցուիր։ Բայց խօսինք։ Ես պէտք ունիմ շեղելու ճաթռտուող ոսկորներուս աղմուկը։ Պէտք չէ լսեմ ձայները, ականջս երկարեմ պարապ խօսքի արհամարհանքին ու հեռանամ, գոնէ պահ մը, ունկնդրելու հարկադրանքէն։ Continue reading “«ՈՐՊԷՍ ԵՒ ՄԵՔ…»”

Ռուբինա Փիրումեան Մինասեանի եւ Բաղդիկ Մինասեանի «Թաւրիզից ստալինեան գուլագ. ընդհատուած պատմութիւն» հատորը

Ս.Ա.Յ.

Հրատարակուած Երեւան 2019-ին Հայաստանի Հանրապետութեան Գիտութիւնների ազգային ակադեմիայի Հնագիտութեան եւ Ազգագրութեան ինստիուտի Գիտական խորհուրդի որոշմամբ (Յիշողութեան ազգագրութիւն շարք — 8), Թաւրիզից Ստալինեան Գուլագ. Ընդհատուած Պատմութիւն հատորը հայերէն հրատարակութիւնն է ցեղասպանագէտ դոկտ. Ռուբինա Փիրումեանի 2017-ին լոյս ընծայած My Father: A man of courage and perseverance, a survivor of Stalin’s Gulag հատորին, որուն անդրադարձած էինք «Հորիզոն գրական»ի հոկտեմբեր 2017-ի թիւով։ Continue reading “Ռուբինա Փիրումեան Մինասեանի եւ Բաղդիկ Մինասեանի «Թաւրիզից ստալինեան գուլագ. ընդհատուած պատմութիւն» հատորը”

Յակոբ Կարապենցի ստեղծագործութիւնը — 4

ՆԱՆԱՐ ՍԻՄՈՆԵԱՆ

Արցախի Գրիգոր Նարեկացի համալսարանի դասախօս

ԳԼՈՒԽ ԵՐԿՐՈՐԴ (Ա.)
ՅԱԿՈԲ ԿԱՐԱՊԵՆՑԻ ԱՐՁԱԿԸ, ՆՐԱ ՆՈՐԱՐԱՐԱԿԱՆ ՄԻՏՈՒՄՆԵՐԸ ԵՒ ԳԵՂԱՐՈՒԵՍՏԱԿԱՆ ԱՌԱՆՁՆԱՅԱՏԿՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ

Միացեալ Նահանգներ անցնելուց յետոյ Յակոբ Կարապենցի համար 1950-60-ական թուականները բեղմնաւոր դարձան. երիտասարդ էր, գրական ճանաչողութեան ներուժով: Նրա պատմուածքների առաջին հատորը՝ «Անծանօթ հոգիները», ըստ էութեան ամփոփեց ստեղծագործական առաջին երկու տասնամեակների արդիւնքները: Շփումը քաղաքակրթութեան նոր որակների հետ էր, ուր միջավայրն ու մարդիկ՝ «հոգիները», անհաղորդ էին: Ո՞րն է նրա համար հինը՝ «ազգայի՞նը»… Եւ եթէ այո, ապա ո՞րն է նորը՝ «ամերիկեա՞նը», որը գայթակղում, տանում է իր ետեւից, բայց եւ զգալի չափով հեռացնում է ազգային աւանդոյթի աւազանից: Continue reading “Յակոբ Կարապենցի ստեղծագործութիւնը — 4”

Գրախօսականէ մը անդին

ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ

Հինգշաբթի երեկոյ էր եւ ես հազիւ կրցայ հասնիլ Փասատինայի Ս. Սարգիս եկեղեցի, ուր ազգ. Առաջնորդարանի հովանաւորութեամբ տեղի պիտի ունենար յուշ երեկոյ մը, ձօնուած՝ քանի մը ամիսներ առաջ իր խոր ծերութեան մէջ մահացած սփիւռքահայ մեր քերթողութեան նահապետ՝ Ժագ Ս. Յակոբեանի կեանքին եւ ստեղծագործութիւններուն։ Continue reading “Գրախօսականէ մը անդին”

Լեզուական ծուղակներ

ԱՐՄԵՆԱԿ ԵՂԻԱՅԵԱՆ

Արդի արեւմտահայուն առջեւ լարուած մնայուն ծուղակ կը հանդիսանայ արեւելահայերէնը, մէկ կողմէ՝ նոյնինքն այս բարբառին մէջ յառաջացած լեզուական աղաւաղումներու, միւս կողմէ՝ ռուսերէնէ ներածուած ու իրենց հերթին արտածուած օտարաբանւթիւններու պատճառով: Այսպիսին է արդի արեւմտահայ գրողին կացութիւնը մասնաւորաբար 1900-ական թուականներէն սկսեալ, յորում կը զուգադիպին Հայաստանի անկախութիւնն ու … համացանցի ընդհանրացումը եւ որոնք բազմապատկեցին արեւելահայերէնի հետ մեր առօրեայ շփումի առիթները: Continue reading “Լեզուական ծուղակներ”