Category: ԱՐՈՒԵՍՏԻ ԱՇԽԱՐՀ

Համազգային հայ կրթական եւ մշակութային միութեան 95-ամեակին առթիւ, այս օրերուն, կը նշուի նաեւ, երկու տարուան ակամայ յապաղումով, իր Բագին պարբերաթերթի 60-ամեակը՝ օգտուելով միութեան Կեդրոնական վարչութեան ատենապետ ընկ. Զաքար Քէշիշեանի ալ ներկայութիւնէն։ Ստորեւ կը ներկայացնենք Մոնթրէալի մէջ մարտ 13-ին կայացած հանդիսութեան արտասանուած խօսքերէն երեքը՝ որոշ յապաւումներով։ Թղթակցութիւնը տեսնել Հորիզոնի 25 մարտ – 1 ապրիլ 2024-ի թիւին մէջ։

ԱՆՈՅՇ ԱԿՆԵՐԵԱՆի բացման խօսքէն — Բագինը որպէս ազգային կռուան

Բագին կրնայ նշանակել կուռքի սեղան, զոհարան, հեթանոսական սեղան, հեթանոսական տաճար, խորան, մեհեան։ Continue reading “60-ԱՄԵԱԿ ԲԱԳԻՆԻ”

ՄՈՎՍԷՍ ԾԻՐԱՆԻ

Փարիզ, 1977 յուլիս, «Յառաջ»-ի խմբագրատուն

Այդ տարին նոր ընդունուած էի իբրեւ արուեստաբանութեան ուսանող: Եւ որովհետեւ միջազգային կերպարուեստի մասին գիտցածս թէ՛ քիչ էր եւ թէ՛ տեսական, որոշեցի մեկնիլ Փարիզ, ուր հնարաւորութիւն կ՚ունենայի աչքովս տեսնելու եւ ուսումնասիրելու արուեստի բոլոր շերտերը: Տեղաւորուելէ ետք մօրաքրոջս տղուն՝ Քրիստափորի (Պուրսալեան) բնակարանը (Saint-Denis), յաջորդ օրը գացի եւ այցելեցի Continue reading “«Կատակե՞լ թէ չկատակել», ա՛յս է խնդիրը”

ԲԺ. ՕՀԱՆ ԹԱՊԱՔԵԱՆ

Գրականութիւնը մարդկային մտքի ստեղծագործութիւնները գրաւոր կերպով զանգուածներուն ներկայացնելու արուեստն է. ան պարտի ըլլալ հարազատ արտայայտութիւնը ժողովուրդին հոգեմտաւոր ապրումներուն ու անոր բիւրեղացած զգացումներուն:
Գրական ըմբռնումով գրականութիւն չէ ամեն գրութիւն, ինչպէս նաեւ գրագէտ չէ ամեն գրքի հեղինակ: Գրականութիւն կը դառնայ երբ ան կը լրացնէ նիւթի, ոճի, մշակումի, կառուցումի ու այլ պայմանները Continue reading “ԽՈՐՀՐԴԱԾՈՒԹԻՒՆՆԵՐ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԵԱՆ ՈՒ ԱՐՈՒԵՍՏՆԵՐՈՒ ՄԱՍԻՆ”

ԱՆՈՅՇ ԱԿՆԵՐԵԱՆ

ՆԱԽԱԲԱՆԸ

Վահէ Օշականի «Գրական հռչակագիր»ը(1) կը ներկայացնէ իր գրական հանգանակը։ Կ՚ամփոփէ տարիներ շարունակ Օշականի արտայայտած մտքերը հայ մտածողութեան, հայերէն գրական լեզուի եւ նոր գրականութեան մը կարելիութեան, արեւմտահայերէնի գոյավիճակին, հայ սփիւռքեան իրականութեան եւ ինքնութեան մասին, որոնք իր մտաւորական վաստակի կորիզը կազմած են։ Հետեւաբար, իր իսկ գրածները եւ խօսածերը մօտէն դիտարկելու, հասկնալու եւ կամ Continue reading “ԾՆՆԴԵԱՆ 100-ԱՄԵԱԿԻՆ ԱՌԹԻՒ — ՎԱՀԷ ՕՇԱԿԱՆԻ ԶՕՐԱԿՈՉԸ ՀԱՅ ՄՏԱՒՈՐԱԿԱՆՈՒԹԵԱՆ”

ԱՆՈՒՇ ՊԱՆԻՔԵԱՆ

12 սեպտեմբերի երեկոյեան, Ծիծեռնակ կայքէջի երիտասարդական խումբը մէկտեղուեցաւ զրուցելու Վահէ Օշականի ՏԱՐԵԴԱՐՁ բանաստեղծութեան շուրջ։ Տեղի ունեցաւ տաք վիճաբանութիւն։ Տխրօրէն նշենք, որ ֆրանսահայ այս երիտասարդներուն համար բանաստեղծութեան պարոն Վրէժը ծանօթ կերպար էր։ Ստորեւ՝ Անուշ Պանիքեանի յօդուածը զրոյցին եւ իր մտորումներուն մասին։

ԾԻԾԵՌՆԱԿ

«Ասոնք մարդ պիտի չըլլան» կ՚ըսենք մենք՝ հայերս խօսելով անսկզբունք մարդոց մասին։ Արդեօք քանի՞ անգամ այս խօսքը ըսուեցաւ Continue reading “ՎԵՐՋԻՆ ՏԱՐԵԴԱՐՁ”

ՄՈՎՍԷՍ ԾԻՐԱՆԻ

Իմ գրասէ՛ր ընթերցող,
Վերջերս Վահէ Օշականի ստեղծագործական կեանքի մասին վաւերագրական ժապաւէն մը՝ «Միջնարար»-ը (բեմադրիչ՝Հրայր Անմահունի) ղրկուեցաւ ինծի իմ լաւ ընկերներէն, յայտնի ջրանկարիչ բժ. Յարութիւն Արմէնեանի կողմէ: Յղացք մը՝ որ լուրջ փորձ մըն է վեր հանելու այս գրական քուրմի ստեղծագործական արժանիքներն ու գեղարուեստական կերպարը: Յատկապէս հետաքրքրական ու շահեկան էին Մարկ Նշանեանի ու Գրիգոր Պըլտեանի վերլուծումներն ու Continue reading “ՎԱՀԷ ՕՇԱԿԱՆ – ԱՍՏՈՒԱԾԱՅԻՆԻ ՈՒ ՄԱՐԴԿԱՅԻՆԻ ԽԱՉԱՁԵՒՄԱՆ ԿԷՏԻՆ ՎՐԱՅ…”

ԱՐՄԵՆԱԿ ԵՂԻԱՅԵԱՆ

Առաջին վերծանումները

Ռոզեթեան քարի առաջին շերտին մէջ յստակօրէն զանազանելի են հինգ յատուկ ձուաձեւ շրջանակներ, իւրաքանչիւրը ձախ ծայրէն օժտուած ուղղահայեաց գծիկով մը:
Շամպոլիոն դիւրաւ կրցաւ ենթադրել, թէ այդ շրջանակներուն մէջ կը գտնուի Պտղոմէոս (Ptolmis) փարաւոնին անունը, քանի որ յունական հատուածին մէջ ճիշդ հինգ անգամ յիշուած է այդ անունը: Continue reading “Եգիպտականք — Բ —”

ԱՐՄԵՆԱԿ ԵՂԻԱՅԵԱՆ

Խմբագրութեան կողմէ. Նկատի ունենալով, որ այս գրութիւնը աւելի լաւ կ՚ընկալուի իր պատկերազարդումներով, ընթերցողին կը թելադրենք զայն կարդալ թերթի տպագրեալ օրինակէն։

Սիրելի՛ բարեկամներ,
Այսօր կը սկսիմ նոր բնաբան մը՝ եգիպտագիտութիւնը:
Որ շատ կը խօսի իմ սրտիս եւ որուն վրայ տարիներ աշխատած եմ՝ առանց մեծ արդիւնքի, որովհետեւ տարիքս չէր ներեր լրիւ ընկալելու նման նիւթ մը, որ շատ երիտասրդ՝ հազիւ 18-20 տարեկանի ուղեղ եւ յիշողութիւն կը պահանջէ: Իմս եղաւ ուշացած սէր մը, ըստ այսմ ալ՝ սորվածներուս 95%-ը մոռցած եմ:
Այդ բոլորէն մնացած են թանկագին պատառիկներ, որ կը բաժնեմ բոլորիդ հետ:

Եգիպտագիտութիւնը շատ ընդարձակ մարզ մըն է, որ կ՚ընդգրկէ՝ Continue reading “Եգիպտականք”

ՎՈՎԱ ԱՐԶՈՒՄԱՆԵԱՆ

Այն, ինչ քոնն է, պէտք է պահես, երբեք չզիջես ու չթողնես քայքայուի: Թատրոնն այսօրինակ վերամարմնաւորուած մեծ տարածքի տէր է՝ մարդու ներսի ու դրսի հետ մշտապէս կապի մէջ: Այն հոգու անսահման ճանապարհ է բացում՝ մշտապէս ուղենշելով երեւոյթների կարեւորութիւնը, որը յաճախ մարդու կողմից այս կամ այն կերպ հետին պլան է մղւում: Իսկ ովքե՞ր են նրան լսում: Քչերը, որովհետեւ թատրոնը նաեւ հայելի է, մարդը նրա միջով շատ անգամ իրեն է տեսնում՝ ամաչելու Continue reading “ՀԱՅԻ ՃԱԿԱՏԱԳԻՐԸ ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏԻ ԹԱՏՐՈՆԻ ԲԵՄՈՒՄ”