Պարոն Արտաշէսը

Կարօ Պօհճալեան

Աթապայի հրապարակի բանուկ անկիւններէն մէկուն վրայ, Աւետիս Չագըճեանը Primus վաճառանիշով խոհանոցի օճախի, ռատիոներու, եւ շուէտական ուրիշ ապրանքներու ներկայացուցչական մեծ վաճառատուն ունէր:
Շէնքին ճակատի վերի մասին վրայ, գիշերները վառող-մարող գունաւոր լոյսերով ծանուցումներ կ՚երեւային, որոնց մէջ տիրական դիրքով Continue reading “Պարոն Արտաշէսը”

«Հունա Ալ Գահիրա»

Կարօ Պօհճալեան

Հին թաղերու փողոցներուն մէջ, աղմկոտ սրճարաններէն եկող ռատիոյի խօսնակներու բարձր ձայնը, երբեմն ընթացիկ յայտագիրը յանկարծ կ՚ընդմիջէր եւ՝ «Հունա ալ Գահիրա» ըսելով ունկնդիրներուն կը յիշեցնէր, որ կայանի ձայնային սփռումը Եգիպտոսի մայրաքաղաք Գահիրէէն կը կատարուէր: Continue reading “«Հունա Ալ Գահիրա»”

Եղիսաբեթ մեծմայրիկիս գրտնակը

ՆԱԶԱՆ Ա.

Նախորդ օրէն կը սկսէր մեծ պատրաստութիւնը։
Գրտնակը, ալիւրը, մանրուած սոխը, աղն ու պղպեղը՝ այսինքն գործածուելիք միջուկը, բացի միսէն, եւ փուռի ամենամեծ ափսէները սառնարանէն եւ պահարաններէն դուրս կը հանուէին։ Մայրս կը հեռաձայնէր Յասմիկ մօրաքրոջս եւ նախապէս կը պատուիրէր. «Յասմի՛կ, վաղը առաւօտ կանուխ եկուր, չուշանա՛ս, ամեն ինչ պատրաստած ենք, կանուխ եկուր, որպէսզի եփելն ալ կանուխ Continue reading “Եղիսաբեթ մեծմայրիկիս գրտնակը”

«Ընթերցուածս Առակաց» եւ Խաւարման գիշերը

Կարօ Պօհճալեան

Եղանակը գարուն էր, բայց անապատէն փչող մարտ ամսուան Խամսինի հովերը դեռ չէին սկսած:
Կային օրեր, երբ գարունը տարուան եղանակներու բեմին վրայ, երբեմն հովերու նոր պարեր կը սկսէր եւ դաշտերու բոյսերուն վրայ ալ ձրի զօրաւոր հով ու առատ արեւ կը բաժնէր:
Բայց այդ տարին դպրոցի մեր զբօսանքի ժամերուն, հովերը բակին մէջ դեռ թեթեւ կը փչէին եւ Աղա Կարապետ Գալուստի կիսանդրիին առջեւի մանուշակներուն գլուխներն ալ մեղմօրէն կը շոյէին ու մասնաւոր Continue reading “«Ընթերցուածս Առակաց» եւ Խաւարման գիշերը”

Նաւապտոյտը

Ռուբէն Տէր Մինասեան

[…] հասանք նաւի առաջը, որի տախտակամածները լցուած էին կանանցով ու այրերով։ Գլխարկներ, թաշկինակներ կը ճօճուէին օդի մէջ մեզի նշան տալով եւ երգերը կը հասնէին «Մեր Հայրենիք»ի եղանակով։
Ակնունին գիտէր երբ պէտք էր երեւալ։ Մենք նաւ բարձրացանք եւ նաւը շարժեցաւ:

* * *

Պոլսոյ հայութիւնը ընտիր հասարակութիւն էր: Անոր միջինը բարձր էր մայրաքաղաքի բոլոր ժողովուրդներէն։ Անոր հետ կը մրցէր յոյնը եւ հրեան, որոնք թէեւ թուրքերէն եւ միւսներէն առաջ կ՚երթային, բայց չէին հասնիր հայերուն: Հայերը իրենց ներկայութիւնը զգալի կը դարձնէին Continue reading “Նաւապտոյտը”

Միւս Պետիկը — Պետրոս Հերեան (1954-1987)

Ծննդեան 70-ամեակին առթիւ
ՄՈՎՍԷՍ ԾԻՐԱՆԻ

Այնճար, 15 փետրուար 1954

Սիրելի ընթերցող՝
Որպէսզի կարողանաս ճիշդ պատկերացնել, թէ ո՞ւր եւ ինչպէ՞ս տեղի ունեցաւ Պետիկի ծնունդը, նախ պէտք է որ նկարագրեմ մեր բնակարանը: Երբ Այնճար գիւղաւանը կառուցուեցաւ, իւրաքանչիւր ընտանիքի տրամադրուեցաւ չորս հարիւր քառակուսի մեթր հողի վրայ կառուցուած շուրջ քսան քառակուսի մեթր սենեակ մը եւ դուրսը՝ փոքր արտաքնոց մը: Նոյն սենեակը կ՚օգտագործուէր թէ՛ իբրեւ հիւրանոց ու Continue reading “Միւս Պետիկը — Պետրոս Հերեան (1954-1987)”

ՆԱՄԱԿՆԵՐ ԼՈՒՍԱՀՈԳԻ ՄՕՐՍ՝ ԱՐԵՒՄՏԱՀԱՅԱՍՏԱՆԻՑ (Հատուած)

Գրիգոր Ջանիկեան

Սիրելի գրչեղբօրս՝ Հրանտ Մարգարեանի տիկնոջ՝
նոյնքան սիրելի Ժանետի յիշատակին

Տիգրանակերտ
2-ը սեպտ.,

Մամա ջան, այսօր ամբողջ ուղեխմբով Ժանետի մօր տունն էինք որոնում։ Թէ տունը՝ մայրական տունն ի՞նչ է հայի համար, ես մինչեւ Տիգրանակերտ հասնելս էլ գիտէի։ Քո մեծ քոյրը քեզնից յետոյ, Continue reading “ՆԱՄԱԿՆԵՐ ԼՈՒՍԱՀՈԳԻ ՄՕՐՍ՝ ԱՐԵՒՄՏԱՀԱՅԱՍՏԱՆԻՑ (Հատուած)”

ԱՏՄԱՅԻ ԲԱՐՁՈՒՆՔԻՆ (Բ.)

ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ

Շարունակուած նախորդ թիւէն

Համազգայինի Ա. պատգամաւորական ժողովի վայր ընտրուած էր Աթենքի մօտ ամառանոցային ծովահայեաց պանդոկ մը, 1990-ին, ուր մեզի առիթ կ’ընծայուէր առաւօտեան նախաճաշէն առաջ եւ կէսօրուան ճաշի դադարին՝ ծով իջնելու: Բ. պատգամաւորական ժողովը տեղի ունեցաւ Հայաստան, Գրողներու միութեան Ծաղկաձորի տան մէջ, 1994-ին: Հոն ալ մեր հայրենիքի լեռներուն վրայ քալելու ու անոր հողի աւիշը ծծելու երջանկութիւնը պարգեւուեցաւ մեզի: Այս անգամ բնութեան տարբեր մէկ գեղատեսիլ անկիւնն ենք, բարձունքի վրայ ու Continue reading “ԱՏՄԱՅԻ ԲԱՐՁՈՒՆՔԻՆ (Բ.)”

ԱՏՄԱՅԻ ԲԱՐՁՈՒՆՔԻՆ

ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ

Սոյն գրութիւնը քաղուած է յաջորդ հատորէս՝ «Ոստայն 19 – Էջեր զուգահեռ օրատետրէս», որ տակաւին պատրաստութեան մէջ է։ Հատորը կը բաղկանայ օրագրութիւններէ, որոնցմէ ոմանք գրուած են հարազատի մը ուղղուած նամակի ձեւով։ Հրատարակման համար այդ նամակներէն զեղչած եմ այն մասերը, որոնք շատ անձնական բնոյթ ունէին։ — Վ-Ա.

21 սեպտեմբեր 1998

Սիրելի, շատ սիրելի Սիրարփի մօրաք,

Մոնթրէալի Տորվալ միջազգային օդակայանն եմ — մօտաւորապէս մէկ ժամէն Air Canada-ի թիւ 866 թռիչքը ճամբայ կ’ելլէ դէպի Լոնտոն, Continue reading “ԱՏՄԱՅԻ ԲԱՐՁՈՒՆՔԻՆ”

Ոսկին, Փռլանթը եւ Փերուզը…

Կարօ Պօհճալեան

Մանկապարտէզի բակին նայող խոշոր պատուհաններով դասարանին մէջ, դասապահը սկսելու զանգին ձայնը շատոնց մարած էր, բայց օրիորդ Ազատուհին չէր երեւցած եւ կ՚ուշանար գալու: Մենք սպասումի մէջ էինք:
Յանկարծ դասարանին դուռը բացուեցաւ, օրիորդ Աղաւնին ձեռքը գիրք մը բռնած ներս մտաւ եւ կարեւոր լուր մը բերողի ձեւով բարձրաձայն ըսաւ. Continue reading “Ոսկին, Փռլանթը եւ Փերուզը…”