Հորիզոն շաբաթաթերթի գրական յաւելուածը
Գրականութեան ինչպէս նաեւ արուեստներու ճիւղերուն մէջ ինքնատպութիւնը կոխուած ուղիներէն շեղում մը կ’ենթադրէ. երբ կ’ըսուի թէ գրագէտ մը կամ արուեստագէտ մը ունի ինքնատիպ ոճ կամ լեզու, կը հասկնանք որ ան ունի գրելու կամ արտայայտուելու ինքնուրոյն եղանակ մը որ կը տարբերի իր ժամանակի ուրիշ Continue reading “Ինքնատպութիւնը երկսայրի սուր է”
Գիշերը առանց աղօթքի
կրօնք մըն է հիմա…
Ի. Սարըասլան
…Մարդուն խառնուածքը ճանաչողութենէն կու գայ. բանաստեղծի մը համար, ինչպէս Իգնա Սարըասլանի պարագային, արիւնը «Կաթիլ մը պատրանք (կը) թափէ» այն ապրումներուն մէջ, որոնք Continue reading “«ՁՄՐԱՆ ՄԷՋ ԳԱՐՈՒՆ» Կ՚ԵՐԳԷ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ”
Քննադատութիւնը պատասխանատու արուեստ մը ըլլալով հանդերձ, քննադատը պէտք է յենի փաստերու նպաստին, երբ պահանջ կայ արուեստի գործի մը առաւելութիւնները եւ կամ թերիները շօշափելի կերպով ներկայացուելու զանգուածներուն:
Կարճը ու խտացած ճշմարիտը պէտք է ըլլայ արուեստի քննադատի մը Continue reading “Քննադատութիւնը պատասխանատու արուեստ է”
Մարտ 24-ը ծննդեան տարեդարձն է առաքելատիպ մեծ Հայուն՝ Նիկոլ Աղբալեանի։
Բազմաշնորհ ու տաղանդաշատ մտքի մշակ, գրական եւ մշակութային արժէքներու անկաշառ պահապան եւ քարոզիչ, ազգային-հասարակական ու պետական-քաղաքական ղեկավար գործիչ, գաղափարապաշտ յեղափոխականի անբասիր դրօշակիր եւ, ըստ ամենայնի, հայոց հոգեմտաւոր կեանքի անձնուէր առաջնորդ մը եղաւ Continue reading “ԾՆՆԴԵԱՆ 150-ԱՄԵԱԿ — Նիկոլ Աղբալեան (1875-1947)*”
Յայտնի է, որ քննադատ Նիկոլ Աղբալեանը սկսնակ շատ գրողների առաջին գնահատողն ու արժեւորողն է եղել՝ Իսահակեան, Տէրեան, Զօրեան, Չարենց… Բայց այն գնահատականը, որ նա տուեց Աւետիք Իսահակեանի առաջին՝ «Երգեր ու վէրքեր» ժողովածուին «Մուրճ» ամսագրի իր յօդուածում, իսկապէս զարմանք է յարուցում, քանի որ Աղբալեանը դեռ շատ երիտասարդ էր՝ ընդամենը 23 տարեկան, բայց կարողացաւ հմուտ քննադատի աչքով տեսնել ու ներկայացնել սկսնակ Continue reading “Նիկոլ Աղբալեանի գնահատականը Աւետիք Իսահակեանի առաջին գրքին”
1895-1896 թթ. ի պատասխան Զէյթունի ազատագրական պայքարին՝ Արեւմտեան Հայաստանի տարբեր հատուածներում եղան Սուլթան Համիդի հայկական կոտորածները։ Պետութիւն, պետականութիւն չկար։ Հայ գրող-արուեստագէտների առջեւ ոչ միայն աբովեանական հայոց լեզուն ժողովրդականացնելու խնդիր էր դրուած, այլեւ՝ հայոց պետականութիւնը վերականգնելու հարցը։
Continue reading “«Վերնատունը» հայ գրողների մտածողութեան ձեւաւորման գաղափարական կենտրոն (*)”
Բանաստեղծ Զահրատի անձնական թողօնը մանրակրկիտ մշակումի ենթարկուեցաւ կնոջ՝ Անայիս Եալտըզճեանի կողմէ։ Ո՛չ միայն անտիպ մնացած քերթուածները այս առթիւ լոյս աշխարհ եկան, այլեւ դասաւորուեցան հեղինակի առհասարակ բոլոր ձեռագրերը, անձնական իրերը, կատարած գծումները, լուսանկարները, նաեւ նամակները։
Տիկինը՝ թողօնի կարեւոր նկատած մասունքները պատկան Continue reading “ԶԱՀՐԱՏԻ ՆԱՄԱԿԱՏՈՒՓԷՆ”
Մարգար ու Էլիզ Շարապխանեան ամուսինների եւ գրող Արշակի(1) մտերութեան հետաքրքիր վկայութիւններ՝ յօդուածներ, թերթեր են պահպանուել Ուշիում՝ Շարապխանեանների գրադարանի բազմակուտակ հանդէսների ու թերթերի էջերում։
Ժամանակագրական կարգով քայլ առ քայլ անցնենք մեր նորօրեայ պատմութեան մի քանի հանգրուաններով, փորձենք հասկանալ՝ որտե՛ղ սխալուեցինք եւ ինչո՛ւ, ինչպէ՛ս Յաղթանակի փառքը կամաց-կամաց վերածեցինք այսօրվայ անփառունակ ու անհեռանկար գոյապայքարի, Continue reading “Բարեկամութիւն, որ դարձաւ … յաւերժութիւն”
Հարցազրոյց ժամանակակից հայ բանաստեղծուհի, արձակագիր, հրապարակագիր, ՀՀ Գրողների միութեան անդամ, Երեւանի Եղիշէ Չարենցի անուան Գրականութեան եւ Արուեստի թանգարանի (ԳԱԹ) աւագ գիտաշխատող Գոհար Գալստեանի հետ:
Նուիրուած է մեծանուն բանաստեղծ Զահրատի 100-ամեայ յոբելեանին:
Պար կը խաղանք
Բառերու հետ բառ
Քարերու հետ քար կը խաղանք
Ու ծառերու հետ ծառէ ծառ կը խաղանք
Չարերուն հետ
Չենք խաղար…
* * *
Երազէ՛, աղուո՛ր. — լուսնկան քեզի կը նայի։
Լուսնին շողերը ամենունն են ու մանաւանդ անոնցը՝
որոնց տանիքը ծակեր ունի։
… երազէ գեղեցիկ վաղ մը,
Որովհետեւ գեղեցիկ վաղ մը բոլոր բարի մարդոց իրաւունքն է։
Զահրատ Continue reading “Գեղեցիկ վաղ մը բոլոր բարի մարդոց իրաւունքն է — Զահրատի ծննդեան 100-ամեակին առթիւ”
Լեւոն Խեչոյեանի «Խնկի ծառեր» վիպակը լոյսընծայումից մինչ օրս գրականագէտների, ընթերցող հանրութեան հետաքրքրութեան կենտրոնում է: Վիպակին անդրադարձել են հայ եւ օտարազգի գրականագէտներ Ս. Աբրահամեանը[2, 45], Վ. Եփրեմեանը[11, 68], Ա. Բեքմեզեանը[8, 84], Կ. Գաբրիէլեանը[9, 207], Վ. Փիլոյեանը[26, 157], Գ. Աքելեանը[6], Վ. Գրիգորեանը[10, 86], Բ. Պաստուխը[23], Ի. Continue reading “«Օրը շաբաթ է, լուսինը մէկ օրական» դիցոյթը Լ. Խեչոյեանի «Խնկի ծառեր» վիպակում”