Month: April 2023

Սիրելի ընթերցող,

«Հորիզոն գրական»ի ԱՊՐԻԼ 2023-ի թիւի նիւթերը կը գտնես այս կայքէջին վրայ, իսկ տպագրեալ թիւի ելեկտրոնային տարբերակը կրնաս ունենալ հետեւելով այս կապին։

Ապրիլ 2023-ի  թիւով կ՚անդրադառնանք ընթացիկ 28 փետրուարին մեզմէ հեռացած Արցախի գրողներու միութեան նախագահ Վարդան Յակոբեանի վաստակին, որպէս գրող եւ որպէս ազգային գործիչ։ Հրաչեայ Բեգլարեանի գրութիւնը գրուած է 2008-ին, գրողի 60-ամեակին առթիւ, եւ ցարդ անտիպ էր (Բեգլարեան ինք մահացաւ 2009-ին)։ Կու տանք նաեւ բանասիրական գիտութիւններու թեկնածու, դոցենտ Ամալիա Գրիգորեանի գնահատականը Յակոբեանի գրականութեան մասին, ինչպէս նաեւ մի քանի նմուշ իր բանաստեղծական վաստակէն։

Բարի ընթերցում։

Հրաչեայ Բեգլարեան

Մեր ազգային-ազատագրական պայքարի մէջ նոր փուլ նշանաւորեց ԼՂ մարզխորհրդի 1988թ. փետրուարի 20-ի պատմական նստաշրջանը` արտայայտելով մայր Հայաստանին վերամիաւորուելու արցախահայութեան կամքն ու ձգտումները: Նստաշրջանը կազմակերպուած անցկացնելու գործը` նախաձեռնող խմբի կողմից, վստահուած էր գրող, շարժման ակտիւ գործիչ Վարդան Յակոբեանին։

Ղարաբաղի գրական օջախում Վարդան Յակոբեանի երևալը մի Continue reading “ԲԱՆԱՍՏԵՂԾԻ ԽՕՍՔՆ ՈՒ ԳՈՐԾԸ”

Ամալիա Գրիգորեան

Արցախի ազատագրական շարժումն իր բովանդակութեամբ համազգային էր, և, բնականաբար, այն իր արտացոլումը գտաւ հայ գրականութեան, հրապարակախօսութեան և բանաստեղծութեան մէջ:
Իրենց ստեղծագործութեամբ շարժմանն արձագանգեցին Սիլվա Կապուտիկեանը, Վահագն Դաւթեանը, Հրաչեայ Յովհաննիսեանը, Յովհաննէս Գրիգորեանը, Դաւիթ Յովհաննէսը և շատ ուրիշներ: Պէտք է ասել, որ ասպարէզի վրայ էին, առանց բացառութեան Արցախի բոլոր գրողները՝ Վարդան Յակոբեան, Հրաչեայ Բեգլարեան, Գուրգէն Գաբրիէլեան, Նուարդ Աւագեան, Ռոբերտ Եսայեան, Նորեկ Continue reading “Բանաստեղծութիւնը ազատամարտի առաջին գծում”

Վարդան Յակոբեան

Արցախը հիմա բոլորի բերանում է՝
և հերոսի, և սրիկայի, և զոհի…
ժամանակի մէջ ամեն ինչ վերանում է,
ու նոր գաղափարներ են նետւում գրոհի։
Խաւարում վաղն ու գալիքը մեռնում են,
հորիզոնը հանգչում է բութ կրնկի տակ,
հազար տարուայ խոցերը կրկին յառնում են,
փոշի է կեանքը մեղքերի մէջ անյատակ։
Ընդդիմանում են զոհերն արդէն արթնացած, Continue reading “Բանաստեղծութիւններ”

ՄՈՎՍԷՍ ԾԻՐԱՆԻ

Փարիզ, 1977 յուլիս, «Յառաջ»-ի խմբագրատուն

Այդ տարին նոր ընդունուած էի իբրեւ արուեստաբանութեան ուսանող: Եւ որովհետեւ միջազգային կերպարուեստի մասին գիտցածս թէ՛ քիչ էր եւ թէ՛ տեսական, որոշեցի մեկնիլ Փարիզ, ուր հնարաւորութիւն կ՚ունենայի աչքովս տեսնելու եւ ուսումնասիրելու արուեստի բոլոր շերտերը: Տեղաւորուելէ ետք մօրաքրոջս տղուն՝ Քրիստափորի (Պուրսալեան) բնակարանը (Saint-Denis), յաջորդ օրը գացի եւ այցելեցի Continue reading “«Կատակե՞լ թէ չկատակել», ա՛յս է խնդիրը”

Գէորգ Պետիկեան

Այդ առաւօտ, պ. Սուրէնն ու տիկ. Լուսինը ճիշդ որոշուած ժամուն արդէն բժիշկի շէնքի մուտքին էին: Շուտով մտան գրասենեակ ու մօտեցան սպասման սենեակին անկիւնը գտնուող փոքր պատուհանին, ուրկէ պաշտօնեայ աղջիկ մը իր սեղանին ետեւէն նախ լայն ժպիտով մը զիրենք դիմաւորեց: Ապա, «բարեւ-բարի լոյս»-ի սովորական փոխանակումներէն ետք, տիկ. Լուսին իր ամուսնոյն անունը հիւանդներու ներկայութեան էջին վրայ արձանագրեց, ու դառնալով պ. Սուրէնին, ցոյց տուաւ սենեակի պատին տակ շարուած աթոռներու Continue reading “Անիծեալ պահը”

Ս.Ա.Յ.

Այս գարնան լոյս տեսաւ «Մեղր ու լեղի աշխարհ» խորագրով արձակագիր, թարգմանիչ, «Հորիզոն գրական»-ի վաղեմի աշխատակից, բանասիրական գիտութիւններու դոկտ., փրոֆ. Դիանա Համբարձումեանի նոր վէպը։
«Մեղր ու լեղի աշխարհ»-ը Համբարձումեանի հինգերորդ վէպն է։ Գանատայի հայ գրասէր հասարակութիւնը անձամբ ծանօթացած է հեղինակին երբ ան հրաւիրուած էր որպէս հիւր գրող Val David-ի Continue reading “«Մեղր ու լեղի աշխարհ»”

Լոյս տեսաւ Վրէժ-Արմէնի գրութիւններու համապարփակ մատենագիտութիւնը, 1954-ի մայիսէն մինչեւ 2023-ի մարտ ամիսը։ Այնտեղ ի մի բերուած են տարբեր բնոյթներու իր գրածները՝ 22 թերթերու եւ պարբերաթերթերու, յատկապէս իր գլխաւոր հարթակներուն մէջ լոյս տեսածները,– «Յուսաբեր»-ի (1955 – 1966), «Հայաստան»-ի (1964 – 1968), «Հայրենիք»-ի (1966 – 1981), «Դրօշակ»-ի (1985-էն մինչեւ օրս) եւ «Հորիզոն»-ի (հիմնադրութեան Continue reading “ԼՈՅՍ ՏԵՍԱՒ ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆԻ «ՄԱՏԵՆԱԳԻՏՈՒԹԻՒՆ»-Ը”