Հորիզոն շաբաթաթերթի գրական յաւելուածը
Վարդգէս Շամլեան (իրաւաբան), «Յուշագրական ալպոմ», Մոնթրէալ 2018, 384 էջ + բովանդակութեան ցանկ։
Ս.Ա.Յ.
Համաշխարհային գրականութեան մէջ թէեւ անհատական յուշագրութիւնը հին երեւոյթ է, սակայն վերջերս շատ աշխուժացած է մանաւանդ արեւմուտքի մէջ։ Հայ գրականութեան մէջ յատուկ տեղ կը գրաւեն Ցեղասպանութենէն վերապրողներու ու անոնց յաջորդ սերունդներու յուշապատումները, որոնք վկայարան կը հանդիսանան անպատմելի տխուր ապրած օրերու։
Continue reading “«ՆԻՒԹԸ ՆԻՒԹ ԿԸ ԲԱՆԱՅ»”ՎԱՐԴԳԷՍ ՇԱՄԼԵԱՆ
… Գիտցէ՛ք, որ մի՛շտ կենդանի եմ:
Իսկ աննշան եթէ մնայ
Երկրի մէկ խորշն հողակոյտն իմ,
Եւ յիշատակս ալ թառամի,
Ա՜հ, ա՛յն ատեն ես կը մեռնիմ:
Պ. ԴՈՒՐԵԱՆ
Աբրահա՛մ, դասընկերս իմ սիրելի: Գիտցի՛ր, որ ինծի եւ շատերու համար դեռ կենդանի ես ու յիշատակդ ալ միշտ անթառամ պիտի մնայ:
Երկրագունդի հակառակ երեսին վրայ գտնուելով` մահուանդ լուրը թերթերէն իմացայ, ներէ, որ յուղարկաւորներու թափօրին միանալ եւ ես ալ ափ մը հող շիրիմիդ մէջ նետել չկարողացայ: Ափսո՜ս, հազա՛ր ափսոս:
ԱԲՐԱՀԱՄ ԱԼԻՔԵԱՆ
…
Պղատոն թերեւս իրաւունք ունէր, որ կ՚արգիլէր բանաստեղծներուն մուտքը իր հանրապետութենէն ներս: Մեր պատմիչները չեն հաւաստեր մեզի. տեսնես, մեր ամենէն մտառու, լայնախոհ եւ ատով իսկ ամենաողբերգական թագաւորներէն մէկըԱրշակ Երկրորդ, իր Արշակաւանին մէջ տեղ տուա՞ծ էր արդեօք քերթողներու, թէ՞ ոչ: Բայց եւ այնպէս ինծի կը թուի, թէ այդ «տխրահռչակ» քաղաքին առաջին բնակիչները պէտք է հագներգու-գուսանները եղած ըլլային, քանի որ դժուա՜ր թէ այդ դարերուն ալ մարդիկ շատ աւելի բարեհաճ վերաբերում ունենային անոնց հանդէպ, քան հիմա բանաստեղծներու նկատմամբ: Արդարեւ, ի՞նչ է բանաստեղծը, մանաւանդ հա՛յ բանաստեղծը հիմա. երեւութապէս կարծես հիացքի առարկայ. օ՜, բանաստե՞ղծ, ի՞նչ կ՚ըսէք. բայց խորքին մէջ ամեն վայրկեան, լռելեայն, մեր մեծագոյն բանաստեղծներէն մէկուն հանրայայտ տողին նշաւակ անձնաւորութիւն. «Ոտանաւորն ի՞նչ ընել, ոտանաւորը կ՚ուտուի՞…»:
ԲԱԲԳԷՆ ԹՕՓՃԵԱՆ
Ան ծնած է Պարսկաստանի Շիրազ քաղաքը 1750 թուականին: Սկզբնական իր կեանքին մասին սակաւ են մեր ծանօթութիւնները: Թէեւ ան ճանչցուած է ու կը կրէ Շմաւոնեան մականունը, սակայն իր տպարանէն լոյս տեսած 1789-90-ի «Նահատակաբանութիւնը կոյս Մարիանէի» վերահրատարակուած հատորին մէջ, յիշուած է որպէս «Շիրազցի Յարութիւն քահանայ, որդի Շմաւոնի»:
Continue reading “ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՔՀՆՅ. ՇՄԱՒՈՆԵԱՆ — ՀԱՅ ԼՐԱԳՐՈՒԹԵԱՆ ՀԻՄՆԱԴԻՐԸ”Սիրելի ընթերցող,
«Հորիզոն գրական»ի յունուար 2019-ի թիւի նիւթերը կը գտնես այս կայքէջին վրայ, իսկ տպագրեալ թիւի ելեկտրոնային տարբերակը կրնաս ունենալ հետեւելով այս կապին։
Բարի ընթերցում։
ԱՐՏԱՇԷՍ ՇԱՀԲԱԶԵԱՆ
Եղբայրս ապրում է ինձանից ոչ հեռու, եւ երբեմն-երբեմն ես նրա տանն էի յայտնւումնախապէս այդպիսի նպատակ չունենալով: Պատահում էր, որ տանից դուրս էի գալիս զբօսնելու, նեղլիկ փողոցներով քայլում էի աւելի շուտ մտքերիս, քան թէ ոտքերիս ընթացքին հետեւելով եւ յանկարծ տեսնում էի, որ յայտնուել եմ եղբօրս տան մօտակայքում:
ՖԵԼԻՔՍ ԲԱԽՉԻՆԵԱՆ
Գիտութեամբ ապացուցուած իմաստունի խօսք է այն, որ ամեն ինչի հիմքում հաւասարակշռութիւնն է: Այսօր, ահա ականատեսն ենք գրականութեան, որ պեղում է հաւասարակշռութեան գաղտնիքների լաբիւրինթոսը: Այդ գրականութիւնն է ներկայացնում Արտաշէս Շահբազեանի արձակը, որին հետեւելով մտնում ես կեանքի այն լաբիւրինթոսը, որտեղ հակադրումների եւ համադրումների մէջ են երբեմն իրարից անկախ, երբեմն՝ իրարամերժ երկու երեւոյթներ:
Continue reading “Հայե՛ր, սիրեցէք միմեանց…”ԳԱՌՆ
1
Որ վեր եւ անդր ես քան միտքը եւ խօսքը՝
ի՞նչ անուն վայել է քեզի,
ի՞նչ որակում արդարօրէն կը բնորոշէ քեզ։
ՍԻՐՈՅ, ԹԱԽԻԾԻ ԵՒ ՔՆՔՇԱՆՔԻ ԱՆՄԱՀ ՔՆԱՐԵՐԳԱԿԸ
Ն. ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ
16 յունուարի ծնունդ է հայ գրականութեան անմահներէն Մատթէոս Զարիֆեան, որ իր գողտրիկ եւ քնքուշ քնարերգութեամբ կը յուզէ ու կը գեղեցկացնէ ներաշխարհը բոլոր ժամանակներու ընթերցողին:
Continue reading “125-ամեակ Մատթէոս Զարիֆեանի (1894-1924) ծննդեան”ՅԱԿՈԲ ՉՈԼԱՔԵԱՆ
ԻՆՉ ԸՍԻ՜Ր…
Խառն տարիներ էին, ինչպէս նախորդները: Այս անգամ ցնցումները կու գային Անթիլիասէն, կ՚անցնէին Պէյրութի հայկական թաղերէն ու հրդեհի մուլ ու մոծիրի պէս կը թափէին մեր կողմերը: Կաթողիկոսի ընտրութիւն կար, եղա՞ւ թէ չեղաւ, օրինակա՞ն է, թէ ոչ, տուրուտմբոցը շատցած էր գիւղին մէջ:
Continue reading “ՓԼՈՂ ԴՊՐՈՑՆԵՐԸ — Զ.”