Արձակուրդի մտորումներ

Բժ. Օհան Թապաքեան

Ընտանեօք արձակուրդի ենք ծովեզրը: Առաւօտ կանուխ, կիսամութին, սենեակիս պատշգամը, աթոռի մը վրայ նստած՝ կը սպասեմ ընտանիքիս անդամներուն զարթնումին, որոնք նախորդ օրուան ուշ ժամերուն կատարուած ճամբորդութենէն յոգնած՝ Մորֆէի գիրկը ապաստանած են, ու արթննալու որեւէ նշոյլ չեն ցուցաբերեր տակաւին. չեմ այպաներ զիրենք, որովհետեւ արձակուրդի ընթացքին ամեն բան խրախճանք է ու վայելք, ու քունը կարեւոր մասնիկներէն մին է վայելքին: Continue reading “Արձակուրդի մտորումներ”

Պարոն Արտաշէսը

Կարօ Պօհճալեան

Աթապայի հրապարակի բանուկ անկիւններէն մէկուն վրայ, Աւետիս Չագըճեանը Primus վաճառանիշով խոհանոցի օճախի, ռատիոներու, եւ շուէտական ուրիշ ապրանքներու ներկայացուցչական մեծ վաճառատուն ունէր:
Շէնքին ճակատի վերի մասին վրայ, գիշերները վառող-մարող գունաւոր լոյսերով ծանուցումներ կ՚երեւային, որոնց մէջ տիրական դիրքով Continue reading “Պարոն Արտաշէսը”

Հայերէնի իրանական փոխառութիւնները

Արմենակ Եղիայեան
Պատմական

Հայ-իրանական յարաբերութիւնները պատմական շատ խոր անցեալ ունին: Այս յարաբերութեանց ակնարկող առաջին շօշափելի վկայութիւնը կը գտնենք յոյն զօրավար-պատմիչ Քսենոփոնի «Նահանջ բիւրուն»-ի մէջ. ըստ որուն՝ Հայաստան 6–րդ դարուն անկախութիւնը կորսնցուցած՝ պարսկական իշխանութեան սատրապութիւններէն(1) մէկն էր՝ 13-րդը: Պարսից Դարեհ Ա. արքան իր Բեհիսթունի արձանագրութեան մէջ կը Continue reading “Հայերէնի իրանական փոխառութիւնները”

«Օրը շաբաթ է, լուսինը մէկ օրական» դիցոյթը Լ. Խեչոյեանի «Խնկի ծառեր» վիպակում

Թինա Այվազեան
Նախաբան

Լեւոն Խեչոյեանի «Խնկի ծառեր» վիպակը լոյսընծայումից մինչ օրս գրականագէտների, ընթերցող հանրութեան հետաքրքրութեան կենտրոնում է: Վիպակին անդրադարձել են հայ եւ օտարազգի գրականագէտներ Ս. Աբրահամեանը[2, 45], Վ. Եփրեմեանը[11, 68], Ա. Բեքմեզեանը[8, 84], Կ. Գաբրիէլեանը[9, 207], Վ. Փիլոյեանը[26, 157], Գ. Աքելեանը[6], Վ. Գրիգորեանը[10, 86], Բ. Պաստուխը[23], Ի. Continue reading “«Օրը շաբաթ է, լուսինը մէկ օրական» դիցոյթը Լ. Խեչոյեանի «Խնկի ծառեր» վիպակում”

Եղիշէ Չարենց, Ռուբէն Տէր Մինասեան, Արմէն Քեշիշեան

ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ

Ահա իրարմէ ամբողջովին տարբեր երեք գիրքեր, որոնք որոշ ատենէ մը ի վեր սեղանիս վրայ կարգի կը սպասէին… Անգամ մը եւս ըսեմ, որ կը գրեմ անոնց առկայութիւնը նշելու եւ ցոյց տալու համար, թէ թափուր չէ գրական-հրատարակչական հրապարակը։ Continue reading “Եղիշէ Չարենց, Ռուբէն Տէր Մինասեան, Արմէն Քեշիշեան”

Մեր ՅՈՒՆԻՍ 2024-ի թիւը

Սիրելի ընթերցող,

«Հորիզոն գրական»ի ՅՈՒՆԻՍ 2024-ի թիւի նիւթերը կը գտնես այս կայքէջին վրայ, իսկ տպագրեալ թիւի ելեկտրոնային տարբերակը կրնաս ունենալ հետեւելով այս կապին։

Բարի ընթերցում։

Երգը

Արտաշէս Շահբազեան

Սահակ Սահակեանի յիշատակին

Հեղինակին կողմէ. — 2020 թուականի մեծ ողբերգութեան նախօրէն էր: «Անուշ» նստած էինք իրար հետ՝ ես, Շառոյեան Ռադիկը եւ Սահակ Սահակեանը: Սահակի ներկայութեամբ, բնականաբար, խօսակցութեան թեման երաժտութիւնն էր: Խօսում էինք այն մասին, թէ ազգային-յեղափոխական երգը, որքան դերակատար եղաւ եւ ինչ ազդեցութիւն ունեցաւ Արցախեան ազատամարտի, ազատամարտիկների ոգու բարձրացման եւ հայրենասիրական դաստիարակութեան գործում: Սահակն ինձ ասաց, թէ՝ «Այ էս թեմայով մի բան գրիր»: Մօտ երեք շաբաթ անց գրուած պատմուածքը ներկայացրի ընկերների դատին: Յետոյ տեղի ունեցան աներեւակայելի իրադարձութիւնները եւ մենք մեզ մոռացանք, ուր է թէ ուրիշ բաների մասին յիշէինք: Սահակի հեռանալուց յետոյ յիշեցի այդ ամենը եւ որոշեցի պատմուածքը հրապարակել՝ նկատի ունենալով, որ երգչի նախատիպը Սահակն է, եւ պատմուածքն էլ նուիրուել է սիրելի ընկերոջը:

Երգը քէֆի սեղանով տարածուեց լաւաշ հացի հետ: Բազմաձայն երգը սենեակ խուժեց տղերքի խուռներամ բազմութեան, յատակին քսուող Continue reading “Երգը”

ՄԵՆՔ ՈՒ ՄԵՐ ԿՌԻՒԸ … ՄԵՐ ԴԷՄ (Արտաշէս Շահբազեանի «Ես կը գնամ» ժողովածուի առիթով)

Մարգարիտա Մամիկոնի Խաչատրեան

«Բարեբախտաբար, անգամ այլութեան մէջ … մենք այլ չենք դառնայ», — մտածեցի Արտաշէս Շահբազեանի «Ես կը գնամ» ժողովածուն (Երեւան, 2018) կարդալուց յետոյ։ Քիչ անց ծնուեց երկմտանքը՝ բարեբախտաբա՞ր … Երկար խորհելուց յետոյ երկրորդեցի, երրորդեցի՝ այո՛, որովհետեւ տեսակից փրկութիւն չկայ. պէտք չէ փնտռել։
Գրքի հերոսն ապրում է յաւերժութիւնից իրեն բաժին հասած դժուար Continue reading “ՄԵՆՔ ՈՒ ՄԵՐ ԿՌԻՒԸ … ՄԵՐ ԴԷՄ (Արտաշէս Շահբազեանի «Ես կը գնամ» ժողովածուի առիթով)”

«Հունա Ալ Գահիրա»

Կարօ Պօհճալեան

Հին թաղերու փողոցներուն մէջ, աղմկոտ սրճարաններէն եկող ռատիոյի խօսնակներու բարձր ձայնը, երբեմն ընթացիկ յայտագիրը յանկարծ կ՚ընդմիջէր եւ՝ «Հունա ալ Գահիրա» ըսելով ունկնդիրներուն կը յիշեցնէր, որ կայանի ձայնային սփռումը Եգիպտոսի մայրաքաղաք Գահիրէէն կը կատարուէր: Continue reading “«Հունա Ալ Գահիրա»”