Հորիզոն շաբաթաթերթի գրական յաւելուածը
Գրելու մասին յաճախ գրած եմ, եւ ընդհանրապէս խօսքը ի՛նչ գրելուն մասին է եղած։ Այս անգամ սակայն հարցադրումը տարբեր է, ու անոր անդրադառնալուս պատճառը կամ շարժառիթը Le Devoir օրաթերթի 23-24 ապրիլ 2022 թիւի շաբաթական գրական յաւելուածի իր սիւնակին մէջ Louis Cornellier-ի ստորագրած «Écrire» («Գրել») յօդուածն է։
Ինչո՞ւ կը գրեն, կամ ինչո՞ւ կը գրենք, ընդհանրապէս։ Continue reading “Ինչո՞ւ կը գրեն(ք)”
Արթինեա՞ն եմ, թէ՞ Յարութիւնեան՝ ի՞նչ կապ ունի ճարտարապետութեան հետ, կամ ճարտարապետ ըլլալուս հետ։
Այս դրուագը, սակայն, պէտք է պատմել սկիզբէն։
Անտրէ Մարիէնին քով վեց ամիս գանատական [առաջին] փորձառութիւն[ս] ամբարելէ ետք, ինքնավստահութեամբ կը սկսիմ վերստին հոս-հոն հեռաձայնել, մանաւանդ անոնց, որոնք առաջին որոնմանս ատեն որոշ հետաքրքրութիւն էին ցոյց տուած։ Իրապէս ալ շուտով տեսակցութեան կը հրաւիրուիմ ուրիշ գրասենակ մը՝ Փոէր, Continue reading “Երկու դրուագ «Ոստայն 16 — Ճարտարապետի մը ծոցատետրէն»”
Նուէր՝ Արամ Հայկազի յիշատակին
Մթերքի մեր գերշուկան էինք, դուրս ելլելու պահուն կինս յիշեցուց, թէ լաւ կ՚ըլլար քիչ մը գումար քաշէինք մեր հաշիւէն, քանի որ եկող շաբաթ տունը մաքրողը պիտի գար, վճարելու դրամ պէտք է ըլլար մեր քով։
Ելքին մօտ զետեղուած դրամաբաշխ յատուկ սարքը չէր գործեր։ Կ՚երեւի պարպուած էր։ Դիմեցի մօտակայ արկղակալուհիին, որ սպիտակ մազերով, մշտաժպիտ ու ազնիւ ֆրանսուհի մըն է, մեզի հինէ՜ն ծանօթ։ Ինքն ալ եկաւ ստուգելու, դրամատան քարտս դարձեալ ներմուծեցի գործիքին մէջ, դարձեալ ի զուր։ «Եկուր, արկղէս տամ», ըսաւ։ Բացաւ, տեսաւ իր քով ալ շատ բան չկար, քանի որ գնորդները ընդհանրապէս քարտերով կը կատարեն իրենց վճարումները։ Դիմեց քիչ անդին Continue reading “Մեր հին թաղը խայտաբղէտ”
Լոյս տեսաւ Վրէժ-Արմէնի այս նոր առցանց հատորը, որ կը բովանդակէ գրողին ճարտարապետական յուշերը՝ աւելի քան 60 տարուան ասպարէզի մը ճամբով։ Հատորը կը բաղկանայ 115 էջերէ, ունի ներածական մը, 32 գլուխներ եւ յաւելուած մը՝ երկու յօդուածներով։ Բազմաթիւ լուսանկարներ կ՚ընկերանան գրութիւններուն։ Continue reading “ԼՈՅՍ ՏԵՍԱՒ՝ ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆԻ «ՈՍՏԱՅՆ 16 – ՃԱՐՏԱՐԱՊԵՏԻ ՄԸ ԾՈՑԱՏԵՏՐԷՆ» ՀԱՏՈՐԸ”
Այո, աղուոր նուէր մը ստացաք այս գիրքով, որ Համազգային Գանատայի Շրջանային վարչութեան հայերէն պատանեկան գրքի մրցոյթը շահեցաւ ու հիմա ահա արդէն տպուած-պատրաստ ձեզի կը սպասէ։
Ան չի նմանիր ձեր մինչեւ հիմա տեսած ու կարդացած ուրիշ գիրքերուն՝ հայերէն թէ այլ լեզուներով։ Ան յատուկ գրուած է դպրոցական պատանիներու համար, գրուած է պատանիներու լեզուով ու պատանիներու կողմէ։ Այսինքն, գրողը այս գիրքը գրելու համար ինքն ալ պատանի դարձած է ու յաջողած է խօսիլ իբր պատանի, իր հերոսները Continue reading “Պատանինե՛ր, ձեր նոր նուէրը՝ «ՊԱՏԱՆԵԿԱՆ ՕՐԱԳԻՐ»-Ը”
Ամեն անգամ, երբ ընկերներէս մէկն ու մէկր հրաժեշտ կու տայ այս աշխարհին, տարօրինակ զգացում մը, թախիծ մը կը պատէ հոգիս, «հերթը քո՞նն է հիմա» կ՚անցնի մտքէս, ու կը վերյիշեմ քանի մը տխուր դրուագ ։
Մէկը՝ հօրս այն ափսոսանքը, որ «շուրջս կը պարպուի, մինակ կը զգամ» այլեւս. այդպէս կը զգար մանաւանդ, յատկապէս երբ կեանքէն իրենց շնորհուած այդ վերջին տարիներուն, հետզհետէ կը մեկնէին անոնք, Continue reading “ՈՍՏԱՅՆ — Երբ ընկերներս կը հեռանան մէկ առ մէկ”
Ներկայ տարուան՝ 2021-ի սկիզբը լոյս տեսաւ նախ թրքերէն, ապա անգլերէն THE BALYANS — Ottoman Architecture and Balyan Archive («Պալեանները — Օսմանեան ճարտարապետութիւնը եւ Պալեան արխիւը») հատորը, լաթակազմ եւ ընտիր թուղթի վրայ (352 մեծադիր էջեր՝ 26 սմ x 31 սմ, բազմաթիւ ներծալ էջերով), հեղինակութեամբ Պիւքէ Ուրասի։
Հեղինակը օգտուած է բազմաթիւ աղբիւրներէ. թարգմանուած են ԺԹ. եւ Ի. դարերու հայկական վաւերաթուղթեր, պատճէնահանուած Continue reading “ԼՈՅՍ ՏԵՍԱՒ՝ Պալեաններուն նուիրուած պատկառելի հատոր մը”
Վրէժ-Արմէն առցանց հրապարակեց իր նոր հատորը՝ «Ոստայն 15 — Զրուցապատում», որ կը բաղկանայ աւելի քան կէս դարու ընթացքին իր ունեցած բազմաթիւ հարցազրոյցներէն ընտրուած փունջէ մը, թիւով 72, օրին հրատարակուած «Յուսաբեր»-ի, «Հայրենիք»-ի, «Բագին»-ի, «Դրօշակ»-ի ու մանաւանդ «Հորիզոն»-ի մէջ։ Հատորը ձօնուած է հարցազրոյցներու մեծ վարպետին՝ Կարօ Փօլատեանի յիշատակին։
Իր ներածականին մէջ հեղինակը կը նշէ, թէ «Ի տարբերութիւն այլ նման հաւաքածոներու, այստեղ չեն տրուած հարցազրոյցները ամբողջութեամբ, ոչ ալ յաջորդաբար զետեղուած են զրուցակիցի մը ընտրուած բոլոր պատասխանները, այլ զանազան անձերու ըսածները համախմբուած են տուեալ հարցադրումի մը շուրջ։ Այսպէս գոյացած են Continue reading “ԼՈՅՍ ՏԵՍԱՒ ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆԻ «ՈՍՏԱՅՆ 15 – ԶՐՈՒՑԱՊԱՏՈՒՄ» ՀԱՏՈՐԸ”
Երբ կը մտածենք մե՛ր թերացումներուն, ցաւերուն կամ տագնապներուն մասին, այլոց իրավիճակին ծանօթանալը կրնայ մեզի օգտակար ըլլալ։
Այսօր հայ գրողի դիմագրաւած դժուարութիւնները կրնան շատ տարբեր չըլլալ այլ գրողներու դժուարութիւններէն, սակայն զանոնք հարթելու կամ թեթեւցնելու համար ի՞նչ կ՚ընեն ուրիշներ, ի՞նչ կ՚ընենք մենք։
Այս հարցերը անցան մտքէս երբ կարդացի Le Devoir օրաթերթի 30-31 յունուար 2021 շաբաթավերջի մշակութային յաւելուածին մէջ շահեկան յօդուած մը՝ «L’écrivain, espèce à protéger» («Գրողը՝ պաշտպանութեան կարիք ունեցող տեսակ մը») ստորագրուած թերթի մնայուն աշխատակից Odile Tremblay-ի կողմէ։ Continue reading “ԱՅՍ ԱՆԿԻՒՆԷՆ — Գրողը իրաւունքներ ունի՞”
Տիկին Սեդան, որ կնոջս ամենէն մտերիմ ընկերուհիներէն է, անցեալ օր այլայլած հեռաձայնեց։
— Ի՞նչ կայ, խէր ըլլայ, ինչո՞ւ այդպէս նեղուած ես, — հարց տուաւ կինս։
— Չես գիտեր ի՛նչ եղաւ։ Դրամապանակս կորսնցուցի։
— Ո՞ւր գացած էիր, ի՞նչ գնեցիր վերջին անգամ։
— Հայ կեդրոն գացեր էի, եկեղեցւոյ տարեկան տուրքս վճարեմ ըսի, յետոյ ալ մոմ մը վառեմ։ Continue reading “Ասանկ բաներ — 2 *”