Հորիզոն շաբաթաթերթի գրական յաւելուածը
ԿԱՐՕ ԱՐՍԼԱՆԵԱՆ
Կեա՛նք, քեզի հետ հաշտ եմ ես, համոզուած եմ քալելու
Ու հեռուներն միասին անվախօրէն հատելու.
Գիտեմ, որ միշտ պատրաստ ես ինձ լրբօրէն խաբելու,
Բայց տե՛ս, ձեռքս պարզած եմ, պարկեշտօէն օգնելու,
Թէկուզ տանիս ինձ մահուան գիրկին մէջ լուռ խեղդելու,
Միեւնոյն է, միշտ սիրով քեզ կը ստեղծեմ՝ ապրելու:
ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ
Յովհաննէս Թումանեան. պարզ եւ սակայն մեզի մեծ ժառանգ ձգած հարուստ անուն մը:Նոյնքան մեծ բանաստեղծ մը, որ փոքր տարիքէս իր հաճելի տողերով ներգրաւած էր միտքս ու հոգիս։ Մէկ խօսքով, մեր բոլորին կողմէ սիրելի ու մանաւանդ փնտուած հայ բանաստեղծ մը, որուն բանաստեղծութիւնները օրին արագ ու մեծ հաճոյքով կը սորվէի եւ ամեն առիթով ալ՝ ընտանեկան մեր հաւաքներուն համարձակ եւ հպարտ կ՚արտասանէի։
Continue reading “Ամենայն Հայոց բանաստեղծը 150 տարեկան է”ՄԱՐՈՒՇ ԵՐԱՄԵԱՆ
Ի՞նչ կը կորսնցնենք, երբ բանաստեղծ մը կորսնցնենք …
Մտածած չենք. որովհետեւ մեզի կը թուի, թէ չենք կրնար բանաստեղծ մը կորսնցնել:
Ճիշդ է: Բանաստեղծը կ՚ապրի մեր մէջ իր տողերով եւ իր արտաշնչանքով, որ կը ներշնչէ մեզ:
Բայց կը կորսնցնենք իր գալիք տողերը, իր սոսկական գոյութիւնը, որ տարօրինակ ապահովութիւն մը կու տար մեզի. կարծես ի՛ր վրայ բեռցուցած լեզուն պահելու ամբողջ հոգը, մենք կրնայինք ապրիլ մեր առօրեան քիչ մը անհոգ, քիչ մը անուշադիր, քիչ մը էական բաները մոռացութեան տուած:
ԶՈՒԼԱԼ ԳԱԶԱՆՃԵԱՆ
Մշուշէն անդի՞ն. — ոչի՛նչ։
Ինչ որ տեսայ՝ սրտիս մէջ էր միայն.
Ալիքներ որ ընդմիշտ ալիքներ կանչեցին,
Ձեռքեր որ միացան ձեռքերու։
ԳՐԻԳՈՐ ՋԱՆԻԿԵԱՆ
Ոչ հեղինակին գիտեմ, ոչ՝ բեմադրիչին: Այնքանն եմ լսել, որ Քեմալ Աթաթուրքի բռնահանութիւնից յետոյ («Կամ՝ թրքացէք, կամ՝ հեռացէք») Բուլղարիայի Պլովդիւ քաղաքում ապաստանած քեռայրս «Թալէաթի անկումը» ամենայն հաւանականութեամբ սիրողական ներկայացումում ստանձնում է Սողոմոն Թեհլիրեանի դերը: Բեռլինի Շառլոտենբուրգ թաղամասի Հայդենբերգ փողոցում , երբ նա ձեռքը ճիւաղի ուսին է դնում, ու նա յետ շրջվելով, այլայլուած հարցնում է՝ «Ի՞նչ էք կամենում երիտասարդ», քեռայրս իր կողմից մի նախադասութիւն է ավելացնում՝ «Մէկ ու կէս միլիոն հայերի արիւնն եմ ուզում», ու նոր միայն սնդաւում(*) է:
Continue reading “ԱՐԵԱՆ ՏԱՐՐԱԲԱՆՈՒԹԻՒՆԸ (Գրախօսութեան փոխարէն)”Կը տեղեկանանք, թէ մեր երկարամեայ աշխատակից Գրիգոր Ջանիկեան արժանացած է Հայաստանի գրողներու միութեան եւ ՀՀ Պաշտպանութեան նախարարութեան համատեղ մրցանակին։ Իրեն շնորհուած է 2018 թուականի մրցանակաբաշխութեան առաջին մրցանակը՝ արձակի բաժնէն, իր «Սպարտակ, 80-ամեայ արծիւ-մահապարտի վիպասքը գրքին» համար։
Continue reading “ՊԱՏԻՒՍ ԱՐԺԱՆԱՒՈՐԱՑ”Վարդգէս Շամլեան (իրաւաբան), «Յուշագրական ալպոմ», Մոնթրէալ 2018, 384 էջ + բովանդակութեան ցանկ։
Ս.Ա.Յ.
Համաշխարհային գրականութեան մէջ թէեւ անհատական յուշագրութիւնը հին երեւոյթ է, սակայն վերջերս շատ աշխուժացած է մանաւանդ արեւմուտքի մէջ։ Հայ գրականութեան մէջ յատուկ տեղ կը գրաւեն Ցեղասպանութենէն վերապրողներու ու անոնց յաջորդ սերունդներու յուշապատումները, որոնք վկայարան կը հանդիսանան անպատմելի տխուր ապրած օրերու։
Continue reading “«ՆԻՒԹԸ ՆԻՒԹ ԿԸ ԲԱՆԱՅ»”ՎԱՐԴԳԷՍ ՇԱՄԼԵԱՆ
… Գիտցէ՛ք, որ մի՛շտ կենդանի եմ:
Իսկ աննշան եթէ մնայ
Երկրի մէկ խորշն հողակոյտն իմ,
Եւ յիշատակս ալ թառամի,
Ա՜հ, ա՛յն ատեն ես կը մեռնիմ:
Պ. ԴՈՒՐԵԱՆ
Աբրահա՛մ, դասընկերս իմ սիրելի: Գիտցի՛ր, որ ինծի եւ շատերու համար դեռ կենդանի ես ու յիշատակդ ալ միշտ անթառամ պիտի մնայ:
Երկրագունդի հակառակ երեսին վրայ գտնուելով` մահուանդ լուրը թերթերէն իմացայ, ներէ, որ յուղարկաւորներու թափօրին միանալ եւ ես ալ ափ մը հող շիրիմիդ մէջ նետել չկարողացայ: Ափսո՜ս, հազա՛ր ափսոս:
ԱԲՐԱՀԱՄ ԱԼԻՔԵԱՆ
…
Պղատոն թերեւս իրաւունք ունէր, որ կ՚արգիլէր բանաստեղծներուն մուտքը իր հանրապետութենէն ներս: Մեր պատմիչները չեն հաւաստեր մեզի. տեսնես, մեր ամենէն մտառու, լայնախոհ եւ ատով իսկ ամենաողբերգական թագաւորներէն մէկըԱրշակ Երկրորդ, իր Արշակաւանին մէջ տեղ տուա՞ծ էր արդեօք քերթողներու, թէ՞ ոչ: Բայց եւ այնպէս ինծի կը թուի, թէ այդ «տխրահռչակ» քաղաքին առաջին բնակիչները պէտք է հագներգու-գուսանները եղած ըլլային, քանի որ դժուա՜ր թէ այդ դարերուն ալ մարդիկ շատ աւելի բարեհաճ վերաբերում ունենային անոնց հանդէպ, քան հիմա բանաստեղծներու նկատմամբ: Արդարեւ, ի՞նչ է բանաստեղծը, մանաւանդ հա՛յ բանաստեղծը հիմա. երեւութապէս կարծես հիացքի առարկայ. օ՜, բանաստե՞ղծ, ի՞նչ կ՚ըսէք. բայց խորքին մէջ ամեն վայրկեան, լռելեայն, մեր մեծագոյն բանաստեղծներէն մէկուն հանրայայտ տողին նշաւակ անձնաւորութիւն. «Ոտանաւորն ի՞նչ ընել, ոտանաւորը կ՚ուտուի՞…»:
ԲԱԲԳԷՆ ԹՕՓՃԵԱՆ
Ան ծնած է Պարսկաստանի Շիրազ քաղաքը 1750 թուականին: Սկզբնական իր կեանքին մասին սակաւ են մեր ծանօթութիւնները: Թէեւ ան ճանչցուած է ու կը կրէ Շմաւոնեան մականունը, սակայն իր տպարանէն լոյս տեսած 1789-90-ի «Նահատակաբանութիւնը կոյս Մարիանէի» վերահրատարակուած հատորին մէջ, յիշուած է որպէս «Շիրազցի Յարութիւն քահանայ, որդի Շմաւոնի»:
Continue reading “ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՔՀՆՅ. ՇՄԱՒՈՆԵԱՆ — ՀԱՅ ԼՐԱԳՐՈՒԹԵԱՆ ՀԻՄՆԱԴԻՐԸ”