Մեր վերջին թիւը՝ ԱՊՐԻԼ 2025

Սիրելի ընթերցող,

«Հորիզոն գրական»ի վերջին թիւի նիւթերը կը գտնես ստորեւ, իսկ տպագրեալ թիւի ելեկտրոնային տարբերակը կրնաս ունենալ հետեւելով այս կապին։

Բարի ընթերցում։

ԾՆՆԴԵԱՆ 150-ԱՄԵԱԿ — Նիկոլ Աղբալեան (1875-1947)*

Առաքելատիպ Հայը, որ մարմնաւորեց անանձնական եւ գաղափարապաշտ Մեծ Մարդու կերպարը
Ն. ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ

Մարտ 24-ը ծննդեան տարեդարձն է առաքելատիպ մեծ Հայուն՝ Նիկոլ Աղբալեանի։
Բազմաշնորհ ու տաղանդաշատ մտքի մշակ, գրական եւ մշակութային արժէքներու անկաշառ պահապան եւ քարոզիչ, ազգային-հասարակական ու պետական-քաղաքական ղեկավար գործիչ, գաղափարապաշտ յեղափոխականի անբասիր դրօշակիր եւ, ըստ ամենայնի, հայոց հոգեմտաւոր կեանքի անձնուէր առաջնորդ մը եղաւ Continue reading “ԾՆՆԴԵԱՆ 150-ԱՄԵԱԿ — Նիկոլ Աղբալեան (1875-1947)*”

Նիկոլ Աղբալեանի գնահատականը Աւետիք Իսահակեանի առաջին գրքին

Աշխէն Ջրբաշեան, բ.գ.թ., դոցենտ

Յայտնի է, որ քննադատ Նիկոլ Աղբալեանը սկսնակ շատ գրողների առաջին գնահատողն ու արժեւորողն է եղել՝ Իսահակեան, Տէրեան, Զօրեան, Չարենց… Բայց այն գնահատականը, որ նա տուեց Աւետիք Իսահակեանի առաջին՝ «Երգեր ու վէրքեր» ժողովածուին «Մուրճ» ամսագրի իր յօդուածում, իսկապէս զարմանք է յարուցում, քանի որ Աղբալեանը դեռ շատ երիտասարդ էր՝ ընդամենը 23 տարեկան, բայց կարողացաւ հմուտ քննադատի աչքով տեսնել ու ներկայացնել սկսնակ Continue reading “Նիկոլ Աղբալեանի գնահատականը Աւետիք Իսահակեանի առաջին գրքին”

«Վերնատունը» հայ գրողների մտածողութեան ձեւաւորման գաղափարական կենտրոն (*)

Անի Եղիազարեան, Գրականագէտ, բ.գ.թ.

1895-1896 թթ. ի պատասխան Զէյթունի ազատագրական պայքարին՝ Արեւմտեան Հայաստանի տարբեր հատուածներում եղան Սուլթան Համիդի հայկական կոտորածները։ Պետութիւն, պետականութիւն չկար։ Հայ գրող-արուեստագէտների առջեւ ոչ միայն աբովեանական հայոց լեզուն ժողովրդականացնելու խնդիր էր դրուած, այլեւ՝ հայոց պետականութիւնը վերականգնելու հարցը։
Continue reading “«Վերնատունը» հայ գրողների մտածողութեան ձեւաւորման գաղափարական կենտրոն (*)”

ՍՏՐՈՒՆԳԱՅԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՈՐԲԱՆՈՑ

Բուխարեստի «Արարատ» ամսագրի թղթակից, Բուխարեստի համալսարանի քաղաքական գիտութիւնների դոկտոր Արսէն Արզումանեանի «Ստրունգայի հայկական որբանոցը. բեկուած ճակատագրերի վկայութիւններ» գիրքը հեղինակի ծաւալուն ուսումնասիրութիւնն է Ռումինիայի Ստրունգա գիւղի հայկական Continue reading “ՍՏՐՈՒՆԳԱՅԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՈՐԲԱՆՈՑ”

ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆԻ «ԱՌԱՁԳԱԿԱՆ»Ը — ՅՂԱՑՔ, ԿԱՌՈՒՑՈՒԱԾՔ ԵՒ ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՍԼԱՑՔՆԵՐ

Վեհանոյշ Թեքեան

Բանաստեղծութիւններ կան, ուր փրփրուն գետեր կը հոսին, ուր հովեր կը խօսին, աստղեր վար կը թափին, քամին՝ հարցում-պատասխան իրար անցուցած գլուխը կ՚առնէ կ՚երթայ, տրտմայած հառաչներ կան եւ ցնծագին ծնծղայ, օրհնութիւն ու անէծք, պատիւ կամ պատիժ տնօրինողներ, փառք ու պարծանք պանծացնողներ։ Հեղուկը, շոգին, կարծրն ու փափուկը, հեքիաթայինը, ողբերգականը, կը յայտնուին Continue reading “ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆԻ «ԱՌԱՁԳԱԿԱՆ»Ը — ՅՂԱՑՔ, ԿԱՌՈՒՑՈՒԱԾՔ ԵՒ ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՍԼԱՑՔՆԵՐ”

ՆՈՐ ԳԻՐՔԵՐ

ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ
— Սարօ Նազարեան, ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՆԵՐԻ ԱԼԲՈՄՆԵՐԸ, Գլենդէլ, Կալիֆորնիա 2024, 198 էջ

Վեց պատմուածքներու այս ինքնատիպ հաւաքածոն, գեղատիպ, գունաւոր կողքով, հրատարակուած է Melan Ink-ի կողմէ եւ Հրաչ Տէմիրճեանի, Զաւէն Բաղդասարեանի ու Նարինէ Նազարեանի աջակցութեամբ, իսկ հեղինակի դիմանկարը՝ շապիկի չորրորդ էջին զետեղուած, գործն է Գագիկի։ Continue reading “ՆՈՐ ԳԻՐՔԵՐ”

Սարգիս Զէյթլեան՝ Հայ դատի մասին

Կարօ Յովհաննէսեան

Առաջին Աշխարհամարտին Թուրքիա պարտուած կողմ էր, իսկ հայութիւնը մաս կը կազմէր յաղթական կողմին։ Այդ տարիներուն (1915–1918) մենք տուինք միլիոնաւոր զոհ եւ կորսնցուցինք մեր Հայրենիքին մեծ մասը։ Մենք կռուեցանք Դաշնակից պետութիւններու կողքին եւ արիւն թափեցինք պատերազմի մէջ, որովհետեւ կը հաւատայինք (խոստում տուած էին մեզի), որ Դաշնակիցները Continue reading “Սարգիս Զէյթլեան՝ Հայ դատի մասին”