Հորիզոն շաբաթաթերթի գրական յաւելուածը
‘Still being alive / seems to be a sin for me’
Arpine Konyalian Grenier, The Silent G. Poetry, 81 pp. Corruptpress, France, 2019
Նուիրուած Նորա Ռոզի ու Կիւլ մեծ մօր, Արփինէ Գոնիալեան Կռընիէի The Silent G հատորը կը բաղկանայ քսաներեք բանաստեղծութիւններէ եւ նախերգութենէ մը, գրուած յուշագրական պատմական ապրումներու ապակառուցային ոճով սփիւռքեան ներաշխարհէն։ Continue reading “Արփինէ Գոնիալեան Կռընիէի բանաստեղծական նոր հատորը՝ The Silent G”
ԳՐԻԳՈՐ ՋԱՆԻԿԵԱՆ
Ոչ հեղինակին գիտեմ, ոչ՝ բեմադրիչին: Այնքանն եմ լսել, որ Քեմալ Աթաթուրքի բռնահանութիւնից յետոյ («Կամ՝ թրքացէք, կամ՝ հեռացէք») Բուլղարիայի Պլովդիւ քաղաքում ապաստանած քեռայրս «Թալէաթի անկումը» ամենայն հաւանականութեամբ սիրողական ներկայացումում ստանձնում է Սողոմոն Թեհլիրեանի դերը: Բեռլինի Շառլոտենբուրգ թաղամասի Հայդենբերգ փողոցում , երբ նա ձեռքը ճիւաղի ուսին է դնում, ու նա յետ շրջվելով, այլայլուած հարցնում է՝ «Ի՞նչ էք կամենում երիտասարդ», քեռայրս իր կողմից մի նախադասութիւն է ավելացնում՝ «Մէկ ու կէս միլիոն հայերի արիւնն եմ ուզում», ու նոր միայն սնդաւում(*) է:
Continue reading “ԱՐԵԱՆ ՏԱՐՐԱԲԱՆՈՒԹԻՒՆԸ (Գրախօսութեան փոխարէն)”Վարդգէս Շամլեան (իրաւաբան), «Յուշագրական ալպոմ», Մոնթրէալ 2018, 384 էջ + բովանդակութեան ցանկ։
Ս.Ա.Յ.
Համաշխարհային գրականութեան մէջ թէեւ անհատական յուշագրութիւնը հին երեւոյթ է, սակայն վերջերս շատ աշխուժացած է մանաւանդ արեւմուտքի մէջ։ Հայ գրականութեան մէջ յատուկ տեղ կը գրաւեն Ցեղասպանութենէն վերապրողներու ու անոնց յաջորդ սերունդներու յուշապատումները, որոնք վկայարան կը հանդիսանան անպատմելի տխուր ապրած օրերու։
Continue reading “«ՆԻՒԹԸ ՆԻՒԹ ԿԸ ԲԱՆԱՅ»”ԱԲՐԱՀԱՄ ԱԼԻՔԵԱՆ
…
Պղատոն թերեւս իրաւունք ունէր, որ կ՚արգիլէր բանաստեղծներուն մուտքը իր հանրապետութենէն ներս: Մեր պատմիչները չեն հաւաստեր մեզի. տեսնես, մեր ամենէն մտառու, լայնախոհ եւ ատով իսկ ամենաողբերգական թագաւորներէն մէկըԱրշակ Երկրորդ, իր Արշակաւանին մէջ տեղ տուա՞ծ էր արդեօք քերթողներու, թէ՞ ոչ: Բայց եւ այնպէս ինծի կը թուի, թէ այդ «տխրահռչակ» քաղաքին առաջին բնակիչները պէտք է հագներգու-գուսանները եղած ըլլային, քանի որ դժուա՜ր թէ այդ դարերուն ալ մարդիկ շատ աւելի բարեհաճ վերաբերում ունենային անոնց հանդէպ, քան հիմա բանաստեղծներու նկատմամբ: Արդարեւ, ի՞նչ է բանաստեղծը, մանաւանդ հա՛յ բանաստեղծը հիմա. երեւութապէս կարծես հիացքի առարկայ. օ՜, բանաստե՞ղծ, ի՞նչ կ՚ըսէք. բայց խորքին մէջ ամեն վայրկեան, լռելեայն, մեր մեծագոյն բանաստեղծներէն մէկուն հանրայայտ տողին նշաւակ անձնաւորութիւն. «Ոտանաւորն ի՞նչ ընել, ոտանաւորը կ՚ուտուի՞…»:
ՖԵԼԻՔՍ ԲԱԽՉԻՆԵԱՆ
Գիտութեամբ ապացուցուած իմաստունի խօսք է այն, որ ամեն ինչի հիմքում հաւասարակշռութիւնն է: Այսօր, ահա ականատեսն ենք գրականութեան, որ պեղում է հաւասարակշռութեան գաղտնիքների լաբիւրինթոսը: Այդ գրականութիւնն է ներկայացնում Արտաշէս Շահբազեանի արձակը, որին հետեւելով մտնում ես կեանքի այն լաբիւրինթոսը, որտեղ հակադրումների եւ համադրումների մէջ են երբեմն իրարից անկախ, երբեմն՝ իրարամերժ երկու երեւոյթներ:
Continue reading “Հայե՛ր, սիրեցէք միմեանց…”Նախ կարդացի, ապա երկար մտածեցի հայրենի ներհուն մտաւորական Պետրոս Դեմիրջեանի 720 էջերու վրայ փռուած գիրքը գրախօսելու համար: Վէպ չէր այդ հատորը. Տիրան Չրաքեան/Ինտրա, Կեանքն ու գործը կամ «հէքեաթի» իրականութիւնը (ՀԳՄ հրատարակչութիւն, Երեւան, 2016): Continue reading “ԳՐՔԵՐՈՒ ՀԵՏ — ՊԵՏՐՈՍ ԴԵՄԻՐՋԵԱՆ ԿԱՏԱՐԱԾ Է ԻՆՏՐԱ/ՏԻՐԱՆ ՉՐԱՔԵԱՆԻ ԳՈՐԾԻ, ԿԵԱՆՔԻ ԵՒ ԺԱՄԱՆԱԿԻ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄԸ”
Նուիրւում է
Հրանդ եւ Ժանետ Մարգարեանների
ծննդեան 80-ամեակին
Խմբագրութեան կողմէ. — Քաջառողջութիւն եւ արեւշատութիւն կը մաղթենք տակաւին կորովի Մարգարեան ամոլին։ Հրանդ ի սկզբանէ եղաւ նաեւ «Հորիզոն»-ի աշխատակիցը, այդ ճամբով ալ մեզի սերտօրէն կապուած գրող մը։ Յարգա՛նք իր վաստակին։
2018թ. հոկտեմբերի 6-ին Հրանդ Մարգարեանը բոլորում է երկրային կեանքի 80-րդ տարին: Հայ նորագոյն շրջանի մշակոյթի պատմութեան մէջ նա քաջածանօթ ու սիրուած անուն է: Ծնուել է Իրաքում՝ եղեռնից Continue reading “ԵՐԿՐԻ ԽՈՐՀՐԴԱՆԻՇԵՐԸ ՀՐԱՆԴ ՄԱՐԳԱՐԵԱՆԻ »ՔԱՐԱՁԱՅՆ ՊԱՏԱՐԱԳ« ԳՐՔՈՒՄ”
Այս ամիս լոյս տեսաւ Ռաֆֆի Պուճիգանեանի «Ճամբորդութիւն ցեղասպանութեան ընդմէջէն —. վերապրողներու եւ մեռեալներու պատմութիւններ» անգլերէն գիրքը։ Continue reading “Ցեղասպանութեանց հետքերով — Ռաֆֆի Պուճիգանեանի ճամբորդութիւնը”
Վերջերս Հորիզոն գրականի խմբագրութեան ուշադրութեան յանձնուեցաւ DIASPORALOGUE խորագրեալ հրատարակութիւն մը (Thaddée հրատարակչութիւն, նոյեմբեր, 2017, 214 էջ), ուր ֆրանսաբնակ ծանօթ շարժանկարի բեմադրիչ, դերասան, գրող Սերժ Աւետիքեան եւ թղթակից Տիգրան Եկաւեան երկխօսութեամբ ընթերցողին կը փոխանցեն ինքնութեան, Սփիւռքի, Ֆրանսայի, հայութեան յուզող նիւթերու մասին իրենց խոհերը ամփոփուած վեց գլուխներու տակ, հետեւեալ շարքով. իրենց երազային Ֆրանսան, մանկութեան երկիրները, իրենց պատկերացումի անիրական Հայաստանը, լեզուական եւ մշակութային փոխանցումի հարցեր, հայ-թուրք երկխօսութեան եզրեր, հրեաներն ու հայերը, այժմու իրականութիւնը։ Continue reading “Հետաքրքրական հրատարակութիւն մը՝ Սփիւռքեան երկխօսութիւն՝ DIASPORALOGUE”
Հրաչեայ Աճառեանը հաւանաբար մեր մշակոյթի ամենէն արտասովոր եւ համակրելի դէմքերէն մէկն է։ Արտասովոր՝ իր առասպելական աշխատասիրութեան եւ իրագործումներուն համար։ Համակրելի՝ իր կեանքի պայմաններուն եւ զանոնք յաղթահարելու կոչուած կամքի դրսեւորումներուն համար։ Continue reading “ՀՐԱՉԵԱՅ ԱՃԱՌԵԱՆԻ ԻՒՐԱՅԱՏՈՒԿ ՄԷԿ ՀԱՏՈՐԸ”