ՆՌՆԵՐ

ՌՈՒԲԷՆ ՅՈՎՍԷՓԵԱՆ

Պապս երանութեան մէջ էր. ծերութեան թոշակն աչքը ճպպացնելու նման ծախսել էր շուկայում` մի քիլօ թութուն էր գնել, մի ձեռք ներքնաշոր, մոթալ պանիր, հաց, օղի էր խմել, եւ հիմա այդ օղին նրան օրօրում էր: Ճռճռան թախտին նստած` նա ծոյլ-ծոյլ քանդում էր շալուարի կոճակները, կօշիկների ամրակապերը եւ քթի տակ դնդնում էր մի երգ, որը ոչ տխուր էր, ոչ էլ ուրախ: Դա ե՛ւ տխուր, ե՛ւ ուրախ երգ էր` խնամքով պահուած մի յուշ կինտոյական Թիֆլիսից, որտեղ պապս ծախսել էր ջահելութիւնը ճիշդ այնպէս, ինչպէս, ահա, ծերութեան թոշակն էր ծախսել մեր կիսաքաղաքի շուկայում: Continue reading “ՆՌՆԵՐ”

ՎԵՐԱԴԱՐՁ

ՌՈՒԲԷՆ ՅՈՎՍԷՓԵԱՆ

Բոլշեւիկները գիշերով գիւղ մտան, իսկ ադամամութին կարմիր պարտիզան Եփրեմը նագանի պոչով ջարդում էր Լեւոն բէկի դուռը: Գելխեղդ Բինգէօլը կտրատում էր շղթան, ու Եփրեմի մտքով անցաւ՝ նախ շանը սատկեցնի: Կրակեց՝ չդիպաւ, կրակեց՝ Բինգէօլն աւելի գազազեց։ Ու որ պոկէր շղթան, ի՞նչ է, Եփրեմից միայն նագանն էր մնալու: Continue reading “ՎԵՐԱԴԱՐՁ”

ՎԵՐՋԻՆ ԳԻՇԵՐԸ

ՌՈՒԲԷՆ ՅՈՎՍԷՓԵԱՆ

(հատուած »Խաչատուր Աբովեան« անաւարտ վէպէն)

Անցեալ տարուան մայիսին, «Գրական թերթ»ին մէջ լոյս տեսաւ Ռուբէն Յովսէփեանի «Խաչատուր Աբովեան» դեռ անաւարտ վէպէն ընդարձակ հատուած մը, որ կու տանք մեր այս եւ յաջորդ թիւերով։ Continue reading “ՎԵՐՋԻՆ ԳԻՇԵՐԸ”

ԳՐԵԼ

ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ

Կ՚ուզեմ գրել, որովհետեւ գրելը թերեւս շատ կը սիրեմ: Ուրեմն պէ՛տք է որ գրեմ: Յաճախ պիտի գրեմ ու որոշած եմ, եթէ ժամանակս ներէ, միշտ գրել:
Սակայն ինչո՞ւ: Այս վայրկեանին յստակ եւ որոշ պատասխան մը չունիմ:
«Պէտք է»ն, «պիտի»ին հետ խառնելով, ինքնաբերաբար կ՚իյնամ անորոշութեան մը գիրկը: Խոր եւ երբեմն ալ վախազդու: Continue reading “ԳՐԵԼ”

Լալա Միսկարեանի «Ծիրանի ոգիներ» հատորը

ԱՐՄԵՆԱԿ ԵՂԻԱՅԵԱՆ

Սուրիայէն հասնող գրային ամեն փշուր սարսուռով կը պատէ մեր հոգիները, որովհետեւ ան իսկոյն կ՚ոգեկոչէ այն ահաւոր պայմանները, ուր մարդիկ կ՚ապրէին մօտիկ անցեալին, այն «երազային Հալէպը», որ այլես չի կրնար պաշտպանել իր զաւակները, չի կրնար լուսաւորել անոր գիշերները, չի կրնար ջերմացնել մինչեւ ոսկորները թափանցող ցուրտը, եւ ընդհանրապէս միշտ չէ, որ կը յաջողի ապահովել անոր հանապազօրեայ հացն ու ջուրն իսկ: Եւ չես կրնար առանց շլմորելու հարց չտալ՝ հապա ինչպէ՞ս կ՚ըլլայ, որ այս պայմաններուն մէջ տակաւին կան մարդիկ, որոնք, անտեսելով այդ բոլորը, սիրտ կ՚ունենան գրիչ բռնելու, իրենց պատգամը յղելու աշխարհին ու մարդկութեան, արուեստի գործ մշակելու՝ ջերմացնելով իրենց եւ ընթերցողներուն հոգիները: Continue reading “Լալա Միսկարեանի «Ծիրանի ոգիներ» հատորը”

ՀՈԿՏԵՄԲԵՐ 2017-ի թիւը

Սիրելի ընթերցող,

«Հորիզոն գրական»ի հոկտեմբեր 2017 թիւի նիւթերը կը գտնես այս կայքէջին վրայ, իսկ տպագրեալ թիւի ելեկտրոնային տարբերակը կրնաս ունենալ հետեւելով այս  կապին։

Բարի ընթերցում։

ՀՈՂԷ ԿՏՈՒՐԻՆ — պատմուածքներ

ՆԱԻՐԱ ԱԲՐԱՀԱՄԵԱՆ

1

Տատս ասաց, որ մեր հարեւան Մեսրոպենք ձմեռուայ վառելիք չունեն:
—Ուրեմն ձմեռը չի՞ գալու, — հարցրի ես:
—Ինչո՞ւ,— զարմացաւ տատս:
—Դէ, Մեսրոպենք վառելիք չունեն:
Ձիւնը նստեց: Ցուրտ էր: Continue reading “ՀՈՂԷ ԿՏՈՒՐԻՆ — պատմուածքներ”

ՆՈՐ ԴԱՐԱՇՐՋԱՆ, ՆՈՐ ՄԱՐՏԱՀՐԱՒԷՐՆԵՐ

(Զեկոյց Սփիւռքի հայագիր եւ օտարագիր գրողների 6-րդ խորհրդաժողովին)
ԳՐԻԳՈՐ ՋԱՆԻԿԵԱՆ

Այս խորհրդանշական խորհրդաժողովին, այս խորհրդանշական ամբիոնից ես ուզում եմ հարցնել Հայրենիքի եւ ի սփիւռս աշխարհի տարագրուած իմ յարգոյ գրչակիցներին՝ 101 տարի արծարծուելուց ու վերարծարծուելուց յետոյ արդեօ՞ք ցեղասպանութեան թեման մեր գրականութիւնում սպառուած է: Հարցնում ու ինքս էլ ինձ պատասխանում, աւելի ճիշտ յանդիմանում եմ՝ ինչպէ՞ս կարող է ցեղասպանութեան թեման սպառուել, երբ 101 տարի անց էլ մեր անմեղ նահատակներն անթաղ են մնացել ու որ կարեւորն է՝ շարունակում են գերի մնալ, յոյսով, հաւատով լի հայեացքները մեր ուղղել Արարատն ու Վանայ լիճը, Մուշն ու Սասունը: Continue reading “ՆՈՐ ԴԱՐԱՇՐՋԱՆ, ՆՈՐ ՄԱՐՏԱՀՐԱՒԷՐՆԵՐ”

Պետրոս Ալահայտոյեանի Վան-Վասպուրականի ազգագրական բնորոշ երգային նմուշներ գրքոյկը (2015) կամ Պետրոս Ալահայտոյեան երեւոյթը

ՅԱՍՄԻԿ ԻՆՃԷՃԻԿԵԱՆ

Ինչո՞ւ երեւոյթ
Ծնած՝ Պէյրութ. դեղագործի զաւակ. դեղագործութիւն ուսանած. ապա Պրիւքսէլի ազատ Համալսարանէն ներս երաժշտագիտական հնգամեայ դասընթացքներուն հետեւած՝ որմէ ետք ինքզինք նուիրած հայերէն երգեր հաւաքելու աշխատանքին: Դժուարին ուղի, որ զինք պիտի առաջնորդէր մէկ քաղաքէն միւսը, մէկ երկրէն յաջորդը, ծերանոցէ ծերանոց` հայերէն երգ փնտռելու: Ան գնաց, հո՛ն, ուր կարելի էր մէկ երգ ձայնագրել՝ յուսալով նորոգել փլած կամուրջները: Continue reading “Պետրոս Ալահայտոյեանի Վան-Վասպուրականի ազգագրական բնորոշ երգային նմուշներ գրքոյկը (2015) կամ Պետրոս Ալահայտոյեան երեւոյթը”