«ԹՈՒՐՔԵՐՆ ԱՆՑԱՆ ԱՅՍՏԵՂՈՎ»

ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ԹՈՓՉԵԱՆ

«Ու Ձե՛զ եւրոպեան դիք որ շնագին
Սակարկեցիք մեր արեան լռութեան գին…»
Ռուբէն ՍԵՒԱԿ «Կարմիր գիրքը», 1910թ.։

«Եւրոպայում տիրող անհամաձայնութեան հետեւանքով Ասիան ընկաւ թուրքերի ձեռքը, նրանց առջեւ բացուեցին Թրակիոյ դարպասները։ Այնուհետեւ, եւրոպական թագաւորների միջեւ, Հիդրայի գլուխների պէս ծագած վէճերն ու կռիւները քաջալերեցին թուրքերին աւելի տարածուվել Եւրոպայում… Հանդարտ ծովի վրայ նաւի ղեկն ում ասես կարելի է վստահել։ Սակայն մեր սխալների հետեւանքով, թուրքերն իրենց յաջողութիւններից դարձան աւելի համարձակ։ Երբեմն արուեստը հասցնում է խմբագրել բնութեան թերութիւնները, սակայն չի վերացնում արմատը, եւ երբ արուեստը քաշւում է մի կողմ, բնութիւնն Continue reading “«ԹՈՒՐՔԵՐՆ ԱՆՑԱՆ ԱՅՍՏԵՂՈՎ»”

Աներեւոյթ անտարբերութիւն

ՎԱԼՏԵՐ ՊԵՐՊԵՐԵԱՆ

Գիտութիւնը բազմաթիւ հիւանդութիւնների դէմ բազմաթիւ դեղորայք է յայտնագործել, բայց չի գտել միջոց հիւանդութիւններից ամենասարսափելիի՝ անտարբերութեան դէմ:
Հելեն Քելլեր

Հեռաւոր գիւղերից մէկում է ապրում Թորոս պապը: Գիւղը տարածաշրջանում ամենափոքրն է, բնակիչները՝ վեցը: Նա հասցրել էր հիմնաւոր կրթութեան տալ զաւակներին եւ չէր խնայել իր ունեցածը լուսաւոր ապագայ հարթելու համար: Continue reading “Աներեւոյթ անտարբերութիւն”

ԵՍ ՉԵՄ ԱՄԱՉՈՒՄ, ՈՐ ԱՄԵՆ ՕՐ ՀԱՅԵՐԷՆ ԵՄ ՍՈՎՈՐՈՒՄ

ԳՐԻԳՈՐ ՋԱՆԻԿԵԱՆ

Ինչ խօսք, ինչպէս իւրաքանչիւրդ, ինքս էլ եմ հպարտ իմ հայութեամբ՝ հպարտ եմ յատկապէս այն բանի համար, որ, կոպիտ չհնչի, հայերէնն ինձ համար աշխատանքային «ատաղձ» է: Ըստ մատենավարների հրապարակած, բնաւ էլ ոչ ամբողջական տուեալների՝ ֆրանսերէնից մի քանի տասնեակ գրական-գեղարուեստական, պատմական, գիտական՝ ամենատարբեր բնոյթի գրքեր եմ թարգմանել, ու գրեթէ չի պատահել դէպք, որ որեւէ բառի հայերէն համարժէքը գտնելու դժուարութիւն ունենամ: Եթէ ունեցել եմ, պատճառը ոչ թէ մեր ոսկեղենիկը, իմ անգիտութիւնն է եղել: Continue reading “ԵՍ ՉԵՄ ԱՄԱՉՈՒՄ, ՈՐ ԱՄԵՆ ՕՐ ՀԱՅԵՐԷՆ ԵՄ ՍՈՎՈՐՈՒՄ”

Ետ նայինք որ առաջ երթանք

ՇՈՂԵՐ ՃԵԼԼԱՏԵԱՆ ՏԱՆԱՏԵԱՆ

1983-ին Անդրանիկ Ծառուկեան իր ծննդեան 70-ամեակի առթիւ Հալէպի մէջ հալէպահայութեան մասին ըսած է.
Հալէպահայութիւնը, Ֆիզիքական առումով, որքան ալ նուազի, որքան ալ պակսին թիւերը, արմատը կը մնայ: Ես համարած եմ, խորունկ գիտակցութեամբ, որ հալէպահայութիւնը ամբողջ սփիւռքի ծաղիկն է: Continue reading “Ետ նայինք որ առաջ երթանք”

Խօսք` ընդ Ամենակալին

ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ

Շաբաթներէ ի վեր ուզած էի Քեզի հետ խօսիլ: Քեզի դիմել: Մտահոգութիւնս յայտնել: Պարզել: Բայց սանկ տեսակ մը վախ, ակնածանք եւ անհամարձակութիւն պատճառ դարձած էին, որ չկարենամ ինծի համար շատ մտերմիկ եւ նոյնքան ալ հարազատ այդ զրոյցս իրականացնել: Continue reading “Խօսք` ընդ Ամենակալին”

ՄԵՐ ՍԵՐՈՒՆԴԸ ՍԻՐԵԼ ՉՀԱՍՑՐԵՑ

ՎԱՐԴԻՆԷ ԻՍԱՀԱԿԵԱՆ

Երկրաշարժին յաջորդեց պատերազմը, մութը, ցուրտը, սովը… Նաւթէ պատրոյգով լամպի թանձր լոյսը միշտ թեւածում է մեր յիշողութեան մէջ… Պատերազմ էր, մեր հայրերը, առաւօտ կանուխ արտասովոր համազգեստը հագած, համբուրեցին մեր ճակատները ու մեկնեցին ռազմաճակատ: Մենք քնած էինք ձեւանում, բայց մինչեւ հիմա պարզորոշ յիշում ենք այդ համազգեստի կոշտ հպումը, նրանց ուսից կախուած ինքնաձիգի մետաղէ հոտը եւ զինուորական սապոգներից կոշտացած նրանց հեռացող քայլքի ձայնը… Continue reading “ՄԵՐ ՍԵՐՈՒՆԴԸ ՍԻՐԵԼ ՉՀԱՍՑՐԵՑ”

«Հայրենիք»-ին հետ

ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ

Սրտանց եւ անխառն հպարտութեամբ կ՚ողջունեմ 120-ամեակը «Հայրենիք»-ին եւ նոյն առթիւ՝ 85-ամեակը Armenian Weekly-ին։
Խոստովանիմ, որ «Հայրենիք»-ին հետ առնչութիւնս կը սկսի 1922-ին, այսինքն՝ ծնունդէս 18 տարի առաջ…։ Այդ այն տարին էր, երբ լոյս աշխարհ կու գար «Հայրենիք ամսագիր»-ը, որուն առաջին թիւէն բաժանորդագրուեր էր մօրենական Մեսրոպ մեծ հայրս։ Continue reading “«Հայրենիք»-ին հետ”

ԶՐՈՅՑ — «ՍՏԵՂԾԵԼ ԸՆԹԵՐՑՈՂԻ ԿԱՐԾԻՔ, ԸՆԹԵՐՑՈ՛Ղ ՍՏԵՂԾԵԼ»

Մեծի տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոս Արամ Ա. 2019-ն հռչակեց «Հայ մամուլի տարի»։ Զանազան առիթներ եղան, որ արտայայտուինք մեր մամուլի վիճակին մասին։ Փափաքեցայ տարին չաւարտած նաեւ այդ մասին զրուցել Իշխան Չիֆթճեանի հետ, որ հայ գիր ու գրականութիւն կը դասաւանդէ Համպուրկի համալսարանին մէջ (Գերմանիա) եւ, իր այլազան մտաւորական աշխատանքներուն կողքին, ահա երեքուկէս տարիէն աւելի է խմբագիրն ու վարիչն է Հայերէն blog գրական բեղուն կայքէջին (https://hayerenblog.wordpress.com)։ Զրոյցը տեղի ունեցաւ հեռուէ-հեռու, մի քանի փուլերով՝ օգտուելով հաղորդակցութեան առկայ դիւրութիւններէն։

ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ

Continue reading “ԶՐՈՅՑ — «ՍՏԵՂԾԵԼ ԸՆԹԵՐՑՈՂԻ ԿԱՐԾԻՔ, ԸՆԹԵՐՑՈ՛Ղ ՍՏԵՂԾԵԼ»”

Բանաստեղծ Ժագ Յակոբեանի անմար յիշատակին

ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ

Այս օրերուն գրական մեր աշխարհէն ներս, սուգ է, որովհետեւ ոչ եւս է երկար տասնամեակներէ ի վեր մեր գրականութեան ածուին մէջ անխոնջ վար ու ցան ընող մեր երիցագոյն բանաստեղծը՝ սփիւռքահայ ամենէն տարեց բանաստեղծը` Ժագ Ս. Յակոբեան։ Continue reading “Բանաստեղծ Ժագ Յակոբեանի անմար յիշատակին”

ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ Է ՄԻԱՅՆ — ԿՈՄԻՏԱՍԻ ԾՆՆԴԵԱՆ 150-ԱՄԵԱԿԻՆ ԱՌԻԹՈՎ

ԳՐԻԳՈՐ ՋԱՆԻԿԵԱՆ
Ա

Վերջապէս ու վերջնականապէս համոզուեցի: Այս աշխարհը չափազանց նեղ է հայերիս համար: Մենք հասնում ենք ընդհուպ Կալիֆորնիա, Ճամայքա ու քանի որ աւելի հեռու գնալու տեղ չենք գտնում, մի կերպ տեղաւորւում ենք Երկիր մոլորակում:
Առայժմ: Continue reading “ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ Է ՄԻԱՅՆ — ԿՈՄԻՏԱՍԻ ԾՆՆԴԵԱՆ 150-ԱՄԵԱԿԻՆ ԱՌԻԹՈՎ”