Մեր ԱՊՐԻԼ 2022-Ի թիւը

Սիրելի ընթերցող,

«Հորիզոն գրական»ի ապրիլ 2022-ի թիւի նիւթերը կը գտնես այս կայքէջին վրայ, իսկ տպագրեալ թիւի ելեկտրոնային տարբերակը կրնաս ունենալ հետեւելով այս կապին։

Բարի ընթերցում։

ԱՐԾԱԹԷ ԴԱՐՊԱՍ (Ա.)

ԱՐՄԷՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆՑԻ

Ալիսա Մելնիկը երբէք չի մոռանայ, թէ ինչպէս 1986-ի յունիսեան մի օր, իր առջեւ երկաթէ վարագոյրի պէս աջ ու ձախ գլորուելով, բացուեց «Սեւան» մանկական առողջարանի արծաթափայլ դարպասը։
Երեք ու կէս տասնամեակի հեռուից էս անմոռանալի պահը վերյիշելիս Ալիսայի մտքով հէնց «երկաթէ վարագոյրն» անցաւ, բայց 86-ին նա դեռ 12-ը նոր բոլորած սովետական պիոներ էր ու հազիւ թէ էդ արտայայտութիւնը լսած լինէր։ (Ամեն դէպքում ճիշտ է «երկաթէ վարագոյրը» փոքրատառերով գրելը՝ հէնց նախնական՝ թատրոնի չհրկիզուող վարագոյրի իմաստով, որ 18-րդ դարում Եւրոպայում բաւական տարածուած էր)։ Մինչդեռ Ալիսայի կեանքում երկաթէ վարագոյրի պէս բացուող դարպասը շէքսպիրեան թատրոնի ոգով նոր Continue reading “ԱՐԾԱԹԷ ԴԱՐՊԱՍ (Ա.)”

Երկու դրուագ «Ոստայն 16 — Ճարտարապետի մը ծոցատետրէն»

ՎՐԷԺ-ԱՐՄԷՆ
«ԴՈՒՆ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԵԱՆ ԵՍ»

Արթինեա՞ն եմ, թէ՞ Յարութիւնեան՝ ի՞նչ կապ ունի ճարտարապետութեան հետ, կամ ճարտարապետ ըլլալուս հետ։
Այս դրուագը, սակայն, պէտք է պատմել սկիզբէն։
Անտրէ Մարիէնին քով վեց ամիս գանատական [առաջին] փորձառութիւն[ս] ամբարելէ ետք, ինքնավստահութեամբ կը սկսիմ վերստին հոս-հոն հեռաձայնել, մանաւանդ անոնց, որոնք առաջին որոնմանս ատեն որոշ հետաքրքրութիւն էին ցոյց տուած։ Իրապէս ալ շուտով տեսակցութեան կը հրաւիրուիմ ուրիշ գրասենակ մը՝ Փոէր, Continue reading “Երկու դրուագ «Ոստայն 16 — Ճարտարապետի մը ծոցատետրէն»”

«ԿԻՆ՝ ԱՏԵԱՆ ԵՒ ՄԱՏԵԱՆ» — ՎԵՀԱՆՈՅՇ ԹԵՔԵԱՆԻ ՎԿԱՅԱՐԱՆԸ

Ս.Ա.Յ.

Վերջերս լոյս տեսաւ Վեհանոյշ Թեքեանի, «Կին՝ ատեան եւ մատեան» խորագրեալ հատորը (Զանգակ հրատարակչատուն, Երեւան 2022, 360 էջ), խմբագրութեամբ Յարութիւն Պէրպէրեանի։ Կողքի նկարազարդումը Նշան Գազազեանի «Ինքնաբարձրացում» խորագրեալ գործն է (ըստ Մայա Անճելուի երկին)։ Կողքի ձեւաւորումը՝ Նշան Գուլեանի։ Լոյս տեսած է Գալուստ Կիւլպէնկեան հիմնարկութեան աջակցութեամբ։
Ինչպէս կողքի բացատրականը կը նշէ՝ «Քերթողական եւ արձակ կտորներու այս հաւաքածոն Վեհանոյշ Թեքեանի վաստակին մէջ կիներու մասին խօսող արտադրութեան մէկ ճաշակն է։ Հոն կը ներկայանան այլատեսակ կիներ՝ տարբեր մշակոյթներէ, ցամաքամասերէ ու ընկերային յարաբերութեանց Continue reading “«ԿԻՆ՝ ԱՏԵԱՆ ԵՒ ՄԱՏԵԱՆ» — ՎԵՀԱՆՈՅՇ ԹԵՔԵԱՆԻ ՎԿԱՅԱՐԱՆԸ”

ՀԱՅՈՑ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ

ՎԵՀԱՆՈՅՇ ԹԵՔԵԱՆ

Փափուկ արեւներ
Փափուկ լուսնահար արեւներ
Լուսնահար, դեղնախայտ սենեակներ։
Աղմկոտ մթութեան կաթիլները հաւաքած
ծովե՜ր ծովե՜ր կը շինէի.
Մեծհայր մեծմայր ամենքս մէկ՝ Կիրակի կէսօրէ ետք
Կանաչ պատերով սենեակի քիլիմին վրայ կեդրոնացած Continue reading “ՀԱՅՈՑ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ”

ՇԱՐԱԴԱՍՈՒԹԻՒՆ

ԱՐՄԵՆԱԿ ԵՂԻԱՅԵԱՆ

Շարադասութիւնը բառերու՝ խօսքի մէջ ունեցած կարգը որոշ սկզբունքով կատարելու արուեստն է. ան ունի երկակի արժէք՝ քերականական եւ ոճաբանական:
Առ այս ան իր ծաւալուն տեղը կը գտնէ հաւասարապէս քերականական ու ոճաբանական ձեռնարկներու մէջ, ուր սերտողութեան առարկայ են խօսքի իւրաքանչիւր անդամի, այսինքն՝ ենթակայի ու իր լրացումներուն եւ դիմաւոր բայի ու իր լրացումներուն ենթադրելի դիրքերը:
Սկսինք անդրադառնալով դիմաւոր բային՝ ստոորոգիչին: Continue reading “ՇԱՐԱԴԱՍՈՒԹԻՒՆ”

Վարձքդ կատա՛ր, Էլիզա Չաքմաքչեան

Նկատի առնելով իր առողջական պայմանները, որոնք արգելք կը հանդիսանան, որ իր գործուն մասնակցութիւնը բերէ «Հորիզոն գրական»-ի աշխատանքներուն, վաստակաւոր ուսուցչուհի ու գրականագէտ տիկ. Էլիզա Չաքմաքչեան խնդրեց, որ իր անունը վերցուի խմբագրական կազմէս, որուն մաս կազմած է ան երկար տարիներէ ի վեր։ Ստիպողաբար կ՚ընդառաջենք իր խնդրանքին, առողջութիւն մաղթելով իրեն եւ յուսալով որ ան տակաւին երկար ժամանակ կարենայ շարունակել հետեւիլ մեր աշխատանքներուն ու նաեւ պարբերաբար մեզի հաղորդէ իր թելադրութիւնները։